Mens en Gezondheid

Jeuk tussen bilspleet of bilnaad is een courante klacht. De bilnaad of bilspleet is de scheiding of spleet tussen beide billen. De verticale gleuf tussen beide billen wordt in de medische wereld 'crena ani' genoemd. Verscheidene (huid)aandoeningen kunnen zorgen voor jeuk in de bilspleet en soms ook een schrale bilspleet. De belangrijkste passeren hieronder de revue: psoriasis, smetplekken (intertrigo), seborroïsch eczeem, haarnestcyste (sinus pilonidalis), seniele gluteale dermatose, erythrasma, acanthosis nigricans en pityriasis rubra pilaris (PRP). Jeuk bilspleetOorzaken van jeuk in de bilspleet Het hebben van jeuk in de bilspleet of bilnaad is een vervelende klacht, wat meerdere oorzaken kan hebben.Huidaandoeningen Er zijn een aantal huidaandoeningen die ook in de bilspleet kunnen voorkomen en aldaar voor jeuk kunnen zorgen:psoriasis (met name psoriasis inversa) smetplekken (intertrigo) seborroïsch eczeem haarnestcyste (sinus pilonidalis) seniele gluteale dermatose erythrasma acanthosis nigricans pityriasis rubra pilaris (PRP) Andere factoren Andere oorzaken of factoren die jeuk tussen de billen kunnen verergeren, zijn onder andere:warmte sommige stoffen, zoals wol vochtigheid (ophoping van) vuil angst of stress Maak een afspraak met je huisarts als de klachten langer dan een week aanhouden.Jeuk bilspleet door psoriasis Psoriasis is een grotendeels erfelijk bepaalde chronische huidaandoening, welke voorkomt bij ongeveer 2% van de bevolking. Psoriasis wordt gekenmerkt door een rode schilferende, droge huiduitslag met een scherpe begrenzing, die niet besmettelijk is en over het gehele lichaam kan voorkomen. Voorkeurslocaties zijn de ellebogen, de knieën, het behaarde hoofd en de huid onderop de rug. Psoriasis kan zich ook in de plooien manifesteren: liezen, oksels, bilspleet, navel, plooi onder de borsten, plooi achter de oren en de buikplooi. Deze vorm wordt psoriasis inversa genoemd. De schilfering is bij deze vorm meestal minder of zelfs geheel afwezig. In de bilspleet kunnen pijnlijke kloven voorkomen.Jeuk bilspleet door smetplekken (intertrigo) Smetplekken of intertrigo is een in de (grote) huidplooien gelokaliseerde, oppervlakkige huidaandoening. Bij deze aandoening is altijd roodheid aan beide zijden van de plooi te zien. Ook kun je last hebben van verweking van de huid, scheurtjes, erosies, een nattende huid of korstvorming. Het kan zich in de huidplooien voordoen, bijvoorbeeld tussen de dijen, in de oksels of in de bilnaad. Het wordt veroorzaakt door prikkeling van de huid te gevolge van wrijving en zweetafscheiding en opvolgende infectie met de gistachtige schimmel Candida albicans. In geval van een bijkomende bacteriële infectie treedt er pusvorming met korstjes op. Met soms een onwelriekende geur.Jeuk bilnaad door seborroïsch eczeem Seborroïsch eczeem is een frequent voorkomende, milde en niet-besmettelijke huidaandoening die zich vooral manifesteert in het gezicht, in het bijzonder in de wenkbrauwen en in de plooien naast de neus. Deze volkomen onschuldige huidaandoening veroorzaakt jeukende en rode plekken met gele, vettige schilfering. Deze vorm van eczeem kan ook optreden tussen de huidplooien, zoals de navel, onder de borsten, in de oksels, de buikplooi, de liezen en de bilspleet.Haarnestcyste (sinus pilonidalis) Een haarnestcyste, ook 'sinus pilonidalis' genoemd, komt meestal in de bilspleet voor. Het gaat hier om een holte in een huidplooi (dus zoals gezegd vaak in de bilspleet), welke wordt veroorzaakt door ingegroeide haren. Haren ter plaatse groeien terug in de huid. Door een klein gaatje in de huid bereiken ze het onderhuidse weefsel. De haren breken af, er ontstaat een onderhuidse holte en dit kan tot abcesvorming leiden. Indien er een ontstekingsreactie ontstaat, gaat dit gepaard met roodheid, zwelling en pijn en mogelijk afscheiding. Indien bacteriën de onderhuidse ruimte bereiken, kan er een infectie met pusvorming ontstaan, een zogeheten 'abces'. Haarnestcysten komen vooral voor bij mannen onder de 40 jaar.Seniele gluteale dermatose bij ouderen Seniele gluteale dermatose is een huidafwijking die voorkomt ter weerszijden van de bilspleet en vaak vermagerde oudere personen, die langdurig in dezelfde houding zitten of bedlegerig zijn, treft. Met het ouder worden gaat de stevigheid van de huid achteruit en door trek- en schuifkrachten en frictie kan de huid geïrriteerd raken en reageren met sterke verhoorning van de opperhuid (hyperkeratose). Deze huidaandoening wordt gekenmerkt door het ontstaan van evenwijdig aan elkaar lopende richels van hyperkeratose, loodrecht ten opzichte van de bilspleet. Er is geen sprake van inwerking van vocht. De huid is bij seniele gluteale dermatose gemakkelijk beweegbaar, vaak droog en gerimpeld. Wanneer de huid kapot gaat, kunnen er zweertjes ontstaan.Jeuk tussen billen door erythrasma Erythrasma is een chronische en moeilijk te genezen huidaandoening, welke wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium minutissimum. De aandoening wordt gekenmerkt door met rode en gele jeukende plekken gepaard gaande huiduitslag, met licht schilferende verkleuring in plooien. Het treedt vooral op in de liezen en het wordt daarom ook wel 'lieskring' genoemd. Het kan echter ook voorkomen aan de binnenkant van bovenbenen, oksels, scrotum en de bilspleet.Jeuk bilspleet door acanthosis nigricans Acanthosis nigricans is een zeldzame huidaandoening, die wordt geassocieerd met obesitas en insulineresistentie. De huidaandoening wordt gekenmerkt door hyperpigmentatie met een versterkt huidreliëf. In de oksels, nek en het gebied van anus, bilspleet, geslachtsdelen, onder de borsten en lies, kunnen donkere huidverkleuringen en een dikke, fluweelachtige huiduitslag verschijnen. Vaak geven de afwijkingen geen klachten, doch soms kan er jeuk optreden.Jeuk tussen billen door pityriasis rubra pilaris (PRP) Pityriasis rubra pilaris betreft een zeldzame, chronische huidziekte, waarvan niet bekend is hoe deze precies ontstaat. De huidaandoening wordt gekenmerkt door een ontstoken en scherp begrensde oranje-rode schilferige plaque. Vooral de huid rond de haarzakjes is aangedaan. PRP kan ook optreden in de bilnaad. De plekken kunnen (mild) jeuken.Behandeling Eenvoudige zelfzorgmaatregelen, zoals verbeterde hygiëne of luchtige kleding dragen, kunnen vaak helpen om de jeuk te verminderen, maar jeuk tussen bilspleet of bilnaad kan ook een symptoom zijn van een onderliggende aandoening die behandeling vereist. Als eenvoudige maatregelen binnen een tot twee weken geen verlichting bieden, maak dan een afspraak met je huisarts.Zelfzorg Neem de volgende maatregelen in acht bij irritatie en jeuk in de bilspleet:Let goed op de hygiëne en maak het gebied tweemaal daags schoon. Een zure zeep (pH 5) kan helpen om het milieu te herstellen. Na het wassen is het belangrijk de bilspleet goed droog te deppen (niet wrijven). Bij roodheid wordt het gebruik van zeep afgeraden. Gebruik bij voorkeur geen vochtige doekjes of geparfumeerd toiletpapier. Niet krabben. Niet langdurig zitten. Huidplooien drooghouden door scheurlinnen of non-woven gaas aan te brengen. Draag luchtig en goed ventilerend ondergoed van natuurlijke materialen, zoals katoen of linnen. Voorkom overmatig zweten of transpireren door voor een koele omgeving te zorgen en de omgevingstemperatuur te verlagen. Zorg dat je afvalt bij overgewicht. Medische behandeling Als je huisarts een specifieke aandoening diagnosticeert die de jeuk veroorzaakt, kun je het advies krijgen om een ​​van de volgende medicijnen te gebruiken:Een steroïde crème om ontstekingen te verlichten of voor de behandeling van eczeem of dermatitis in de bilspleet. Een schimmelwerende crème voor een schimmelinfectie. Zinkzalf bij smetten. Antibiotica voor de behandeling van een (secundaire) bacteriële infectie. Lees verder

Macadamianoten zijn de vruchten van de macadamiaboom, die oorspronkelijk in Australië voorkomt. De macadamiaboom kan in het wild een hoogte van 20 meter bereiken, maar op plantages zijn ze vaak wat kleiner. Macadamia is een geslacht uit de familie Proteaceae. De macadamiavrucht groeit in een vlezige bolster met daar in het zaad met een diameter van 1 tot 1,5 cm. De noot zelf wordt beschermd door een harde schil. Deze noten bevatten enkele van de belangrijkste essentiële vitaminen en mineralen, waaronder vitamine A, bepaalde B-vitaminen, ijzer, folaat en mangaan, maar ook eiwitten, gezonde vetten en antioxidanten. Macadamianoten zijn ook rijk aan oliezuur (het belangrijkste onverzadigd vetzuur met één dubbele binding) en omega-9 enkelvoudig onverzadigde vetzuren, wat precies hetzelfde vetzuur is dat wordt aangetroffen in olijfolie. Deze noten bevatten daarnaast talloze andere voedingsstoffen. Geschiedenis van macadamianoten Macadamianoten komen van oorsprong uit Australië en Celebes (Indonesisch: Sulawesi). Het was de Duits-Australische fysicus, aardrijkskundige, maar voornamelijk botanicus, Ferdinand von Mueller (30 juni 1825 – 10 oktober 1896) die in 1857 het geslacht de naam Macadamia gaf. De naam was ter ere van John Macadam (29 mei 1827 – 2 september 1865), een Schots-Australische scheikundige, politicus en leraar geneeskunde. Aan het eind van de negentiende eeuw werden de eerste macadamiabomen op Hawaï geïntroduceerd en pas in de jaren zeventig van de vorige eeuw begon de macadamianootindustrie in Australië te floreren.Voedingswaarde van macadamianoten Macadamia zijn een rijke bron van vitamine A, eiwitten, vitamine B2, vitamine B3 en foliumzuur. Ze bevatten ook matige hoeveelheden zink, koper, calcium, fosfor, kalium en magnesium. Macadamianoten bevatten antioxidanten zoals polyfenolen, aminozuren, flavonen en selenium. Het is ook een goede bron van koolhydraten zoals sucrose, fructose, glucose, maltose en sommige op zetmeel gebaseerde koolhydraten. 28 gram macadamianoten bevat 201 calorieën. Het bevat 21 gram totaal vet, waarvan slechts 3 gram verzadigd vet is. De noten bevatten geen cholesterol en verwaarloosbare hoeveelheden natrium. Andere belangrijke voedingsstoffen in 30 gram van deze noten zijn:Deze voedingsstoffen maken macadamianoten gezond.Gezondheidsvoordelen van macadamianoten Macadamianoten kennen meerdere gezondheidsvoordelen.Bevordert de gezondheid van het hart Mensen die veel macadamianoten consumeren hebben dezelfde hoeveelheid cholesterol als mensen met een vetarm dieet. Macadamianoten zijn ook rijk aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren, waardoor bloedplaatjes minder plakkerig worden en minder snel stolsels in bloedvaten vormen. Dit voorkomt hartaanval of beroerte.Als je dieet een grote hoeveelheid noten bevat, loop je een verlaagd risico op overlijden door hartaandoeningen. Dit komt omdat de enkelvoudig onverzadigde vetten in noten (inclusief macadamianoten) het lipidenprofiel – bestaande uit het totaal cholesterol, HDL-cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceriden – kan verbeteren. Dit vermindert het risico op aandoeningen aan hart- en bloedvaten.Noten kunnen ook bijdragen aan een goede bloeddruk, wat de gezondheid van je hart ten goede komt. Deze kwaliteit van macadamianoten wordt toegeschreven aan hun kaliumgehalte. Kalium is onder meer nodig voor het handhaven van een normale bloeddruk.Stabieler bloedsuikerniveau Noten staan erom bekend dat ze bepaalde gezondheidsproblemen die samenhangen met diabetes kunnen verlichten. Noten, waaronder macadamianoten, kunnen de glykemische controle bij patiënten met diabetes type 2 verbeteren.Macadamianoten hebben een uniek profiel van macro- en micronutriënten en andere bioactieve stoffen die de bloedsuikerspiegel helpen verbeteren en de nadelige effecten van diabetes tegengaan. Bovendien bevatten macadamianoten enkelvoudig onverzadigde vetzuren, wat helpt het slechte cholesterol te verlagen.Goed voor je gewicht Macadamianoten zijn goede bronnen van vezels en als je er elke ochtend een paar neemt bij je ontbijt, kun je je hongergevoel op afstand houden en dat komt je gewicht ten goede.Verbeterde bottengezondheid Macadamianoten zijn goede bronnen van calcium, magnesium en kalium, de drie mineralen die botdemineralisatie helpen voorkomen. De fosfor in de noten bevordert de mineralisatie van tanden en botten.Ondersteunt de gezondheid van de darmen Macadamianoten bevatten zowel oplosbare als onoplosbare vezels; deze spoelen gifstoffen uit het lichaam en komen ook de spijsvertering ten goede. De noten zijn bijzonder rijk aan koper dat de enzymatische reacties ondersteunt die de spijsvertering verbeteren.Vermindert ontsteking De consumptie van macadamianoten kan helpen om ontstekingen tegen te gaan, die anders coronaire hartziekten kunnen veroorzaken. Ook kan macadamia-notenolie worden gebruikt ter behandeling van ontstekingen. Macadamianoten zijn ook goede bronnen van alfa-linoleenzuur, een type ontstekingsremmend omega-3-vetzuur dat ontstekingen helpt behandelen en artritis voorkomt.Goed voor het cholesterol Macadamianoten zijn rijk aan enkelvoudig onverzadigde vetten, dus de gezonde vetten. Macadamia-noten bestaan voor 75% uit vet, maar het meeste is het enkelvoudig onverzadigde type. Mmacadamianoten verhogen het HDL, het goede cholesterol, en verlagen het LDL, het slechte cholesterol.Verbetert de gezondheid van de hersenen Een ander belangrijk ingrediënt van macadamianoten is oleïnezuur en dat is hetzelfde vet dat in olijfolie wordt aangetroffen. Dit zuur houdt de bloeddruk laag en voorkomt beroerte, waardoor de gezondheid van de hersenen wordt behouden. Een ander zuur in deze noten is palmitoleïnezuur, dat ook een belangrijk onderdeel is van myeline (een vetlaag die zenuwcellen in de hersenen beschermt). Een paar andere voedingsstoffen in macadamianoten zijn koper, vitamine B1, mangaan en magnesium, die allemaal bijdragen aan de productie van gezonde neurotransmitters. Ook de omega-9 die deze noten bevatten, helpt de stemming te verbeteren. Het vetzuur kan zelfs je geheugen verbeteren en verschillende neurologische ziekten voorkomen. Omega-9 speelt een rol bij de preventie van de ziekte van Alzheimer.Ter bestrijding van bloedarmoede Macadamianoten bevatten wat ijzer en dit kan helpen bij de behandeling van bloedarmoede en het kan zelfs de aandoening voorkomen. Het is echter belangrijk om ook andere ijzerrijke voedingsmiddelen zoals spinazie in je dieet op te nemen. Neem ook vitamine C, want dat zorgt ervoor dat je non-heemijzer uit plantaardige bronnen beter opneemt in het lichaam. Eet bijvoorbeeld bij elke maaltijd groente of fruit.Geeft energie De complexe koolhydraten waar deze noten van gemaakt zijn, kunnen je energieniveaus opkrikken. En de vetten kunnen komen je energieniveau ook ten goede.Verhoging van het metabolisme De enkelvoudig onverzadigde vetzuren in macadamianoten kunnen het vetmetabolisme versnellen. Het consumeren van noten is in het algemeen gekoppeld aan een verminderd risico op het metabool syndroom.Oxidatieve stress verminderen Studies hebben aangetoond dat noten (waaronder macadamianoten) oxidatieve stress kan verminderen. En macadamianoten zitten ook nog eens boordevol antioxidanten, die ook helpen om oxidatieve stress te bestrijden. Dit komt omdat antioxidanten vrije radicalen bestrijden, en een hoog niveau van vrije radicalen kan leiden tot oxidatieve stress en een verhoogd risico op ziekte.Macadamianoten bevatten ook hoogwaardige eiwitten, hoewel slechts in een kleine hoeveelheid. Een handvol macadamianoten kan je bloedsuikerspiegel onder controle houden vanwege hun hoogwaardige eiwitgehalte.Verbetert de gezondheid van de huid De essentiële vetzuren in macadamianoten spelen een rol bij de gezondheid van de huid, en dit geldt met name voor macadamianoten-olie. Het palmitoleïnezuur in de noten is een ander essentieel vetzuur dat de huid hydrateert, huidgenezing bevordert en de gezondheid van celmembranen ondersteunt. Het aanbrengen van de olie op je huid kan een jeugdige gloed geven. Hoewel het dik is, wordt het vrij gemakkelijk opgenomen door de huid. Het is belangrijk op te merken dat er van nature een hoeveelheid palmitoleïnezuur op je huid voorkomt, wat afneemt met het voortschrijden der jaren. Deze notenolie aanbrengen op de kan het essentiële zuur aanvullen. Het palmitoleïnezuur gaat ook veroudering van de huid tegen. Het voorkomt vroegtijdige tekenen van veroudering zoals rimpels en ouderdomsvlekken.Versterkt het haar Het palmitoleïnezuur in macadamianoten is ook goed voor je haar. Het behandelt droog haar en versterkt de haarwortels. Door je haar regelmatig te masseren met macadamia-olie, krijgt het haar glans, wordt de haargroei gestimuleerd en wordt de elasticiteit van het haar hersteld. De notenolie voorkomt ook haarbreuk door de hoofdhuid binnen te dringen en de sterkte van de haarzakjes te verbeteren.Trivia De meeste macadamia-noten ter wereld worden op het eiland Hawaï verbouwd. De noten werden in 1881 voor het eerst in Hawaï geïntroduceerd in 1881 en de eerste commerciële boomgaarden werden opgericht in 1921.De Verenigde Staten van Amerika (VS) is de grootste verbruiker van macadamianoten (51% van het totale verbruik in de wereld), terwijl Japan op een verre tweede plaats (15%) zit. Anno 2020 neemt wereldwijd de vraag toe terwijl de stijging in productie achterblijft. Dit maakt dat de noten verhoudingsgewijs duur zijn.Bijwerkingen van macadamianoten Macadamianoten zijn veilig om eten en bijwerkingen zijn zeldzaam. Maar overmatige inname kan allergieën en hoge bloeddruk veroorzaken.Allergie Allergie voor noten kan huiduitslag en andere klachten veroorzaken, zoals jeuk rond of in de mond, tranende ogen, niezen en/of een loopneus.Bloeddruk Als de noten die je hebt gekocht gezouten zijn, kunnen ze je bloeddruk verhogen. Kies derhalve voor de ongezouten (en ook, ongezoete) variëteit.Maag-darmproblemen Gegeven het feit dat macadamianoten goede bronnen van vezels zijn, kan overmatige consumptie van deze noot leiden tot gastro-intestinale problemen zoals gasvorming, diarree en een opgeblazen gevoel.Problemen bij zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven Macadamianoten zijn veilig als ze in normale hoeveelheden worden gegeten. Een paar handjes van deze noten per dag is genoeg. Lees verder

De adembewegingen vormen samen met de longblaasjes en de ventilatoire ruimten (longcapaciteit) een hecht driemanschap. Naast tal van andere fysiologische factoren zijn het vooral deze aspecten die een effectieve gaswisseling op gang houden. Ze waarborgen de opname van zuurstof in het bloed en de afgifte van kooldioxide aan de lucht. De gaswisseling verloopt door middel van diffusie. De adembewegingen staan direct onder invloed van het ademcentrum in het verlengde merg. De prikkel tot ademhalen wordt immers vooral ingezet door een verhoogd CO2-gehalte (pCO2) in het bloed. Hoe hoger de CO2-spanning, hoe dringender de prikkel tot ademhalen. InhoudBeknopte anatomie van de longen De longen worden vaak vergeleken met een omgekeerde boomkruin, waarbij de stam de luchtpijp (trachea) verzinnebeeldt met eindeloos veel vertakkingen en eindigend in de longblaasjes (alveoli). In de alveoli vindt de diffusie plaats van zuurstof uit de lucht naar het bloed en kooldioxide dat vanuit het bloed wordt afgegeven aan de lucht. De longen als geheel zijn bekleed met het longvlies (pleura visceralis), wat ook geldt voor de borstholte die bekleed is met het borstvlies (pleura parietalis) en waarin de longen zijn ingebed. Tussen deze twee vliezen, of pleurabladen, heerst luchtledigheid. Het is een met capillair vocht gevulde spleet – of pleurale ruimte – tussen de twee pleurabladen die beide vergroeid zijn met enerzijds de borstkas en anderzijds de longen.Pleurabladen De pleurabladen (pleura visceralis en pleura parietalis) schuiven langs elkaar heen. Dit gebeurt moeiteloos, bij elke adembeweging, als twee glasplaten met een beetje water ertussen. De pleurabladen kunnen plaatselijk verkleefd zijn, wat zeer pijnlijk is, zoals bij een pleuritis (borstvliesontsteking). De borstholte, waarin zich de longen en het hart bevinden, is gescheiden van de buikholte door middel van het diafragma of middenrif.Middenrif (diafragma) Het diafragma is een weefselplaat die de vorm heeft van een koepel. De randen ervan bestaan uit spieren. Het middelste gedeelte is de peesplaat (centraal peesblad). Het middenrif vormt de scheiding tussen de borst- en buikholte. Door het middenrif gaan onder andere de slokdarm, de aorta en de grote lymfbuis. Tevens is het middenrif de belangrijkste ademhalingsspier. Andere spieren die van groot belang zijn voor de adembewegingen zijn de grote borstspieren en tussenribspieren. De hulpademhalingsspieren zijn onder andere de schouder- en halsspieren.Longen en borstkas Dankzij de luchtledigheid tussen de pleurabladen worden de longen bij elke inademing uitgespannen, ofwel uitgerekt. Als de pleurabladen worden aangeprikt door een scherp voorwerp, bijvoorbeeld als gevolg van een trauma, zal er lucht tussen de vliezen komen en klapt de van nature elastische long samen, ook wel klaplong genoemd. Anders gezegd: hoewel de longen als het ware los in de borstkas liggen, zullen ze de bewegingen van de borstkas moeten volgen. Dankzij het dunne laagje vocht (20 μm) tussen het binnenste en buitenste pleurablad reageren de longen moeiteloos op de gevraagde fysiologische drukverschillen. Vloeistof kan immers alleen worden uitgerekt (denk aan het voorbeeld van de glasplaat) als er een zeer grote trekkracht op wordt uitgeoefend.Actief en passief procesHet binnenste longvlies volgt dus alle bewegingen van het buitenste pleurablad en past zich aan de volumeverandering in de borstkas aan. Weer anders gezegd: in de pleurale spleet is sprake van een negatieve thoraxdruk (druk van Donders). Door de elasticiteit van de longblaasjes neigen de longen ertoe zich samen te trekken. Dankzij de druk van Donders is er echter sprake van een onderdruk vergeleken met de atmosferische druk, waardoor de longen maximaal gevuld blijven. Ze worden tijdens de inademing (expansie) 'meegenomen' door de borstwand, waarbij de longblaasjes zich verwijden en er lucht wordt aangezogen via de luchtpijp en bronchiën. Bij longemfyseem is de elasticiteit van de longblaasjes deels aangetast, waardoor de ademhaling als geheel belemmerd wordt. Tijdens de uitademing veren bij een gezond persoon de longen terug en verslapt het middenrif. Dankzij het elastische longweefsel hebben de longen altijd de neiging om zich samen te trekken. De inademing is met andere woorden een actief proces. De uitademing is daarentegen passief en gaat als het ware vanzelf.De adembewegingen De adembewegingen vormen een van de hoofdrolspelers in de fysiologie van de ademhaling. De andere twee cruciale factoren zijn de longblaasjes en de longcapaciteit (ventilatoire ruimten). De vergroting of verruiming van de borstkas (of longinhoud) gebeurt in mechanisch opzicht door de ademhalingsspieren. De belangrijkste spier in dat proces is het middenrif of diafragma. Een karakteristiek kenmerk is dat het diafragma tijdens de inademing samentrekt en naar beneden beweegt, ofwel minder bol of koepelvormig wordt. Daaruit volgt dat de borstkas groter wordt en de buikholte kleiner.Inademing en uitademing Daarnaast worden de ribben met behulp van de tussenribspieren opgerekt. De borstkas zet dus uit. De longen volgen deze expansie, waarbij de longblaasjes zich verwijden en de luchtpijp lucht aanzuigt. Bij het minder bol worden van het diafragma, waarbij de buikholte dus kleiner wordt, kunnen de buikorganen alleen aan de voorzijde uitwijken, waardoor de voorste buikwand uitrekt. Zodra het middenrif tijdens de uitademing verslapt, zal de veerkracht van de buikholte – in combinatie met de veerkracht van de uitgerekte longen – ervoor zorgen dat de borstholte weer verkleint en de buikholte verruimt. De inademing is dus een actief proces. De uitademing heeft daarentegen een passief karakter. Niettemin kan de uitademing ook actief zijn. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij blazen. De spieren van de buikwand trekken dan samen met als gevolg dat de buikholte kleiner en het middenrif omhoog wordt gedrukt. Hetzelfde gebeurt bij persen, waarbij de buikspieren eveneens worden aangespannen.De tussenribspieren De tussenribspieren nemen een bijzondere plaats in wat betreft de inademing. Daarbij maakt men onderscheid tussen de voorste en achterste tussenribspieren. Bij de samentrekking van de achterste tussenribspieren, dus tijdens de inademing, worden de ribben naar voren en naar boven getrokken. De borstkas verruimt dan, de longinhoud vergroot. Tijdens de uitademing verslappen de bovengenoemde spieren en waarborgen ze mede dankzij de scharnierende ribkraakbeenderen dat de borstkas terugveert, onder andere door zijn eigen gewicht. De voorste tussenribspieren, in combinatie met bepaalde rugspieren, contraheren tijdens het uitademingsproces, waarbij de ribben zakken. Het sluitstuk wordt gevormd door de uitgerekte longen die dankzij hun eigen veerkracht weer ineenkrimpen.LongemfyseemHet bovengenoemde proces van de in- en uitademing geschiedt zoals beschreven bij gezonde personen. Bij mensen met longziekten is dat anders. In geval van longemfyseem zal de uitademing nooit helemaal voltooid kunnen worden door verlies van elasticiteit van het longweefsel. In een ernstige fase van deze ziekte staat de borstkas voortdurend in de inademingsstand. De uitademing verloopt moeizaam, er komen andere spiergroepen aan bod om de cyclus effectiever te maken, waarbij onder andere de schouderspieren worden ingezet.Koolzuurspanning (pCO²) in het bloed Men mag gerust stellen dat ademen ‘vanzelf' gaat, althans bij gezonde personen. Men hoeft er met andere woorden niet op te letten of deze fysiologische 'blaasbalg' werkt en blijft werken. De ademhaling is aangepast aan de zuurstofbehoefte van het lichaam. Bij inspanning zal men sneller ademen. Ook bij heftige emoties is dat het geval. Net als bij koorts. De adem kan een tijdlang worden vastgehouden, maar op een gegeven moment wordt de ademdrang te groot. In dat geval is het zuurstofgehalte (pO²) drastisch gedaald en het koolzuurgehalte (pCO²) in het bloed gestegen. Koolzuur of kooldioxide (CO²) is een afbraakproduct van de cellulaire stofwisseling. Kooldioxide bindt zich net als zuurstof aan de rode bloedlichaampjes (erytrocyten). De prikkel tot ademhalen (ademdrang) komt met name door de cumulatie van kooldioxide in het bloed, en in veel geringere mate door zuurstofgebrek.AdemcentrumHet ademcentrum in het verlengde merg met de pCO². Het overschrijden van een bepaalde spanningsdrempel prikkelt de zenuwen van de ademhalingsspieren. Er volgt dan ademdrang, die uiteindelijk onbeheersbaar wordt. De adem blijven inhouden is simpelweg onmogelijk. Mensen met een ongelooflijke wilskracht zullen eerst duizelig worden, gevolgd door bewusteloosheid of een verminderd bewustzijn. Daardoor verslapt de wilskracht om de adem in te houden en begint de ademcyclus gewoon weer opnieuw.Chemoreceptoren Het ademcentrum of ademhalingscentrum, in het verlengde merg, wordt geprikkeld door een verhoogde koolzuurspanning (pCO2) in het bloed. Dit gebeurt door middel van chemoreceptoren. Ze reageren niet op zenuwprikkels maar op chemische stoffen, in dit geval kooldioxide. Bij een bepaalde kooldioxidespanning in het bloed wordt via het verlengde merg, waar deze chemoreceptoren zich bevinden, de ademhalingsspieren geactiveerd.Andere prikkels Er zijn echter prikkels die via het zenuwstelsel het verlengde merg aanzetten tot actie, zoals bij bukken (effectieve borstademhaling). Bij prikkeling van de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen zal men gaan niezen of hoesten. Een koude douche heeft hetzelfde effect (geforceerde inademing). Daarnaast zijn er behalve kooldioxide ook andere zuren die de ademhaling prikkelen. Bekend zijn de diepe ademteugen bij de Kussmaul-ademhaling als gevolg van metabole verzuring. En de praktisch stilvallende Cheyne Stokes-ademhaling bij aandoeningen van de hersenen, zoals circulatieproblemen in het verlengde merg. Daardoor kan dit orgaan niet effectief meer reageren op de verhoogde pCO². Bij verdrinking wordt geen zuurstof meer opgenomen, waardoor het ademhalingscentrum als gevolg van zuurstofgebrek geen signalen meer doorgeeft en de ademhaling stopt. Lees verder

De longen bevatten meer dan een half miljard longblaasjes (alveoli), waardoor de totale longoppervlakte – het respiratieoppervlak – ongeveer 60 m² is. Een zeer uitgebreid capillair netwerk rondom de alveoli maakt de gaswisseling mogelijk, ofwel de overdracht van zuurstof en kooldioxide. Per tijdseenheid stroomt er evenveel bloed door de longen als door de rest van het lichaam; het slagvolume van de linker en rechter hartkamer is immers gelijk. Het ademcentrum in de hersenen reageert op de zuurgraad (pH) in het bloed, waaronder de kooldioxidespanning, en prikkelt aldus de ademdrang. Zoals alle organen zijn ook de longen zeer complex in bouw en werking. Aan de hand van 10 stappen volgt een eenvoudige analyse van deze twee onvermoeibare 'blaasbalgen'. InhoudAdemen is leven Ademen gaat 'vanzelf'. Hoewel men gedurende een bepaalde tijdspanne de adem kan inhouden en 'bewust' ademen tot de mogelijkheden behoort, is de ademhaling onder normale omstandigheden een onwillekeurig proces. Ademen gaat met andere woorden 'vanzelf', hoewel veel longziekten en andere aandoeningen aantonen dat dat beslist niet altijd het geval is. Bij het vasthouden van de adem wordt de ademdrang steeds dringender. Dat komt doordat het zuurstofgehalte in het bloed daalt en de koolzuurspanning stijgt. De ademdrang blijft bijvoorbeeld langer weg als men enkele malen diep in- en uitademt.KoolzuurspanningDe voornaamste prikkel tot ademen is de koolzuurophoping in het bloed. Chemoreceptoren in het ademhalingscentrum 'melden' voortdurend het koolzuurgehalte in het lichaam. Zodra een bepaalde grenswaarde is bereikt, worden de ademhalingsspieren geprikkeld en volgt een ademhaling, althans de drang daartoe, en komen de longen in actie.1. Linker- en rechterlong De luchtwegen beginnen bij de neusgaten. Via de neus of mond arriveert de inademingslucht in de neuskeelholte en via de stemspleet in de trachea (luchtpijp). De luchtpijp vertakt zich in twee hoofdbronchi. Deze splitsing heet bifurcatio, waarachter de bronchi voor de linker- en rechterlong zich vertakken in een netwerk dat nog het beste te vergelijken is met een boomkruin.Longkwabben De eerste vertakkingen bevatten nog kraakbeenringen, zoals de hoofdbronchi. De kleinste vertakkingen (bronchioli) gaan over in longblaasjes (alveoli). De rechterlong bestaat uit drie kwabben (lobi) en de linkerlong bevat twee kwabben.2. Bronchioli en alveoli De bronchioli vertakken zich steeds verfijnder en gaan over in longtrechtertjes, ofwel kleine holtes waarvan de wanden verdeeld zijn in longblaasjes (alveoli). Deze blaasjes bestaan uit eenlagig epitheel met aan de buitenzijde elastische vezels. Elke alveolus is omsponnen door een een web van haarvaatjes (capillairen), waardoor de afstand tussen bloed en longlucht verwaarloosbaar klein is.Longoppervlak Dankzij deze onderverdeling in longblaasjes (ca. een half miljard) is het totale longoppervlak ruim 60 m². In de longblaasjes vindt de overdracht van zuurstof en kooldioxide plaats. Zuurstof uit de lucht diffundeert naar het bloed en kooldioxide in het bloed wordt afgegeven aan de longlucht.3. Ademhalingsspieren De belangrijkste ademhalingsspier is het middenrif (diafragma), dat uit twee koepelvormige spieren bestaat die in het midden in een streng (centraal peesblad) bijeenkomen. Andere ademhalingsspieren zijn de tussenribspieren en borstspieren. Ze worden tijdens het ademen, zoals bij grote inspanning of in geval van een progressieve longziekte, bijgestaan door de schouder- en halsspieren. Feitelijk liggen de longen los in de borstholte.Longvliezen (pleurae)De longvliezen of borstvliezen (pleurae) vormen de inwendige en uitwendige bekleding van de longen. Het buitenste pariëtale blad is vergroeid met de binnenkant van de borstwand. De pleuraholte is de ruimte tussen de pleurabladen en bestaat uit een spleetvormige, luchtdichte ruimte. Daardoor ontstaat een negatieve thoraxdruk. Tussen de vliezen bevindt zich een capillaire vochtlaag. Hierdoor kunnen de pleurabladen langs elkaar heen schuiven, maar ze zijn niet van elkaar te scheiden, vergelijkbaar met twee glasplaten waartussen zich een geringe hoeveelheid water bevindt. De longvliezen (pleura) kunnen door allerlei oorzaken ontstoken raken. Dit noemt met pleurits, ofwel borstvliesontsteking. De belangrijkste symptomen zijn pijn en moeite met ademen.4. Inademing en uitademing Tijdens de inademing verruimt de borstkas, waarbij het diafragma (middenrif) zich zowel samentrekt als naar beneden beweegt. De ribben scharnieren omhoog dankzij de kleine gewrichten waarmee de ribben aan de wervelkolom zijn bevestigd. Aldus zet de borstkas uit. De longen volgen de adembewegingen. Daarbij verwijden de longblaasjes zich en wordt lucht aangezogen door de bronchiën. Tijdens de uitademing veren de ribben terug en verslapt het diafragma (beweegt zich omhoog). Dankzij de elasticiteit van het longweefsel hebben de longen altijd de neiging om zich samen te trekken.5. Buik- en borstademhaling De inademing is een actief proces. Er is energie voor nodig. Bij de uitademing is dat niet het geval en wordt er dus nauwelijks energie verbruikt. Idealiter is de ademhaling een combinatie van de buik- en borstademhaling, ofwel de middenrif- en ribbenademhaling. Bij ziekteprocessen, zoals longemfyseem, een gebroken rib of een buikvliesontsteking, zal een van deze ademhalingswijzen belemmerd zijn. In klinisch opzicht is de wijze van ademhalen dus een indicatie van wat er mis kan zijn in de buik- of borstholte. Bij een peritonitis (buikvliesontsteking) zal de patiënt immers 'hoog' ademen, omdat de buikademhaling te pijnlijk is.6. Kleine bloedsomloop De longslagader (arteria pulmonalis) met zuurstofarm bloed loopt van de rechter hartkamer via de longhilus (opening in het borstvlies) de longen in. Dit vat vertakt zich en vormt een web van haarvaten rondom de longblaasjes. Uit elke long treden via de longhilus twee longaders met zuurstofrijk bloed. Ze monden gezamenlijk uit in de linker hartkamer. Dit wordt de kleine bloedsomloop genoemd. Tijdens elke tijdspanne stroomt er evenveel bloed door de longen als door de rest van het lichaam, aangezien de slagvolumes van beide hartkamers gelijk zijn.7. Longblaasjes en chemoreceptoren In de longblaasjes vindt de gaswisseling plaats. Dat geschiedt door middel van diffusie, waarbij zuurstof wordt opgenomen in het bloed en kooldioxide wordt uitgeademd. Overigens diffundeert kooldioxide tientallen keren sneller dan zuurstof. Niet zuurstofgebrek maar een verhoogde kooldioxidespanning in het bloed leidt tot ademdrang. Nu is het wel zo dat zuurstofgebrek altijd gepaard gaat met een hoog gehalte aan koolzuur. Het ademhalingscentrum bevat chemoreceptoren die de koolzuurspanning meten. Zodra een bepaalde kooldioxidedrempel is bereikt, zal het ademhalingscentrum de zenuwen van de ademhalingsspieren prikkelen.8. Over ademvolume en residueel volume De normale ademhaling bevat ongeveer 500 ml lucht, waarvan slechts 350 ml in de longblaasjes arriveert (ademvolume). De resterende lucht blijft achter in de neuskeelholte en bronchiën. Dit wordt ook wel de 'schadelijke ruimte' genoemd. Bij een diepe inademing wordt er meer lucht ingeademd, ofwel complementaire lucht (inspiratoir reservevolume – ca. 2.500 ml). Bij een diepe uitademing is het expiratoir reservolume ca. 900 ml. Het residueel volume is ongeveer 1500 ml, ofwel de lucht die achterblijft in de longen na een geforceerde uitademing. De totale longcapaciteit varieert individueel en schommelt tussen de 5000-6000 ml.9. Longfunctie De hoeveelheid lucht die wordt in- en uitgeademd kan gemeten worden met een spirometer. Met dit onderzoek kan bij chronische longaandoeningen, zoals longemfyseem, astma en chronische bronchitis, de toestand en capaciteit van de longen (longfunctie) beoordeeld worden.10. Bloedgaswaarden De gaswisseling in de longen wordt gemeten aan de hand van de koolzuurspanning en de zuurstofverzadiging in het bloed. Het klinisch laboratorium heeft daar arterieel (slagaderlijk) bloed voor nodig. maar het is ook meetbaar met een oxymeter. Bij een gebrekkige gaswisseling, door bijvoorbeeld een longaandoening, zal de koolzuurspanning te hoog zijn en de zuurstofverzadiging te laag.Kortademig Bij ziekten waarbij de longcapaciteit te wensen overlaat, zoals bij longoedeem en sommige hartafwijkingen, zal de patiënt sneller gaan ademen om voldoende zuurstof binnen te krijgen en wordt dan kortademig (dyspnoe). Lees verder

Wanneer je erg vaak moet plassen kan dit verschillende oorzaken hebben. Bekende veroorzakers van dit probleem zijn een blaasontsteking, diabetes, het drinken van veel dranken met vochtafdrijvende middelen, etc. Bij mannen kan een andere reden van het veel moeten urineren ook zijn dat er sprake is van een vergrote prostaat. Hoe kun je de symptomen hiervan herkennen en wat is er aan te doen met bijvoorbeeld supplementen? Veel plassen door vergrote prostaatVerschillende oorzaken van veel moeten plassen Mannen van onder de 50 die merken dat ze overmatig veel aandrang hebben om te urineren hoeven niet direct te denken dat het probleem bij de prostaat ligt. Omdat mannen een grotere blaas hebben dan vrouwen gaan zij over het algemeen minder frequent naar het toilet. Het duurt bij mannen simpelweg langer voordat de blaas vol is dan bij de dames. Hoe vaak iemand naar het toilet moet is erg uiteenlopend. Er zijn mensen die maar drie keer op een dag moeten terwijl anderen wel tot tien keer op een dag gaan. Soms hebben mensen zelfs een ongewone preoccupatie met het legen van hun blaas of bestaat er de angst om onderweg ergens naar een openbaar toilet te moeten of juist geen wc in de buurt te vinden. Wanneer je vaak gaat ga je uiteindelijk ook denken dat je vaak moet terwijl dit helemaal niet het geval is.Wanneer je als man wel overmatig veel moet plassen dan kan dit diverse oorzaken hebben. Een aantal oorzaken zijn:Blaasontsteking. Je hebt dan vaak de hele dag het gevoel dat je naar de wc moet en als je er dan eenmaal staat weet je slechts een paar druppels te produceren en is dit erg pijnlijk. Het kan ook gepaard gaan met buikpijn. Diabetes. Bepaalde vormen van diabetes laten zich onder andere kenmerken door veel dorst. Zonder dat je het zelf door hebt kan de hoeveelheid vochtinname omhoog schieten waardoor je uiteraard ook vaker moet plassen. Medicijngebruik. Een toename van de aandrang tot urineren kan een bijwerking zijn van bepaalde medicatie. Cafeïne. De inname van cafeïne, door het drinken van koffie of energiedrankjes kan voor overmatige aandrang zorgen. Alcohol. Voor alcohol geldt ook dat het de aandrang tot plassen kan doen laten toenemen. Stress en spanning. Het is algemeen bekend dat spanningen kunnen leiden tot het gevoel dat je naar de wc moet om je blaas en darmen te legen. Deze opsomming is niet uitputtend. Veel moeten plassen kan ook nog andere medische en zelfs psychische oorzaken hebben.De prostaat kan ook het probleem zijn Er bestaat ook de mogelijkheid dat het probleem gezocht moet worden bij de prostaat. Wanneer deze vergroot is kan hij tegen de blaas of plasbuis aan drukken wat voor irritatie zorgt en de prikkel kan doorgeven dat het nodig is om naar de wc te gaan. De prostaat is erg belangrijk vanwege de rol die hij heeft bij de voortplanting. Vanaf de pubertijd gaat hij echter ook in omvang toenemen. Zo vanaf hun 50ste kunnen mannen hier last van gaan krijgen, al is het niet zo dat alle mannen last krijgen van hun prostaat. Het komt bij zo'n 30% van de mannen op enig moment voor.Een vergrote prostaat staat niet gelijk aan prostaatkanker. Het groeien ervan is volkomen normaal en wordt dan ook een goedaardige prostaatvergroting of benigne prostaat hyperplasie (BPH) genoemd. Het duidelijkste symptoom hiervan is moeite met het beginnen plassen. De straal urine is vervolgens dunner en het duurt daarom om langer om uit te plassen. Het nadruppelen is ook een bekend verschijnsel en veel mannen ervaren dit nog als het vervelendste gevolg omdat het soms nogal gênant kan zijn. De problematiek openbaart zich vaker 's nachts wanneer je dus je bed uit moet om naar het toilet te gaan waardoor je ook minder vast slaapt.Wat te doen bij het vermoeden van een vergrote prostaat? Veel mannen vragen zich af wat ze eraan kunnen doen wanneer hun vergrote prostaat voor problemen zorgt. Een huisarts zal mannen die bij hem of haar aanklopt meestal doorsturen naar een uroloog voor verder onderzoek omdat het natuurlijk belangrijk is om te weten of de groei goedaardig is. Zij maken gebruik van een IPSS-symptoomscorelijst om zo de omvang van het probleem beter te kunnen inschatten. Wil je goed voorbereid zijn dan kun je de lijst voor je eerste bezoek ook al zelf downloaden en ingevuld meenemen. Hetzelfde geldt voor de mictielijst die inzicht moet verschaffen in je drink- en plasgedrag.Wanneer de uitslag hier aanleiding toe geeft zal er een lichamelijk onderzoek plaatsvinden door de uroloog. Dit kan als vervelend ervaren worden omdat de uroloog met zijn vinger via de endeldarm binnendringt om aan de prostaat te voelen. Indien er de verdenking op een kwaadaardig gezwel bestaat kunnen nog bloedonderzoek, een uroflowmetrie, een echo, prostaatpunctie of urodynamisch onderzoek (UDO) volgen maar dit is lang niet altijd nodig.Is de conclusie van de uroloog dat er geen kwaadaardig gezwel is maar er sprake is van goedaardige prostaatvergroting dan kunnen de vervelende gevolgen hiervan wel worden bestreden. Dit kan onder andere door:Alpha 1 blokkers (ruimtescheppende medicijnen) 5-alpha reductase remmers (prostaat verkleinende medicijnen) Behandeling via de plasbuis (vaportrode methode, laserbehandeling of Trans Urethrale Resectie van de Prostaat (TURP) Kruidentherapie Supplementen om de prostaat te ondersteunen Er zijn ook wat dingen die je zelf kunt ondernemen. Zo zijn er supplementen waarvan wordt gezegd dat zij een positieve uitwerking hebben op prostaatklachten. Zo kun je bij de drogist of apotheek een aantal middelen kopen waarvan wordt gezegd dat zij op enigerlei wijze (een deel van) de klachten aanpakt zoals de omzetting van testosteron in dihydrotestosteron, de kracht van de blaas, het verbeteren van de urinestroom of het remmen van de groei van de prostaat. Sommige tabletten of capsules zijn hormonaal, andere plantaardig en bevatten bijvoorbeeld zaagpalm-extract (Saw Palmetto), dwergpalmbes, rozemarijn of urtica dioica. Onder andere de volgende middelen zijn op de markt:A. Vogel Prostaforce capules Artelle Prostaat Formule Avodart DHT capsules Bional Prostavit Forte Bloem Prostalife capsules Comprehensive Prostate Formula DHEA capsules Finasteride tabletjes Golden Naturals Verlichting Nutriphyt Prostaxen Optimax Prostacare Orthica Prostaat Support capsules LibertyHealth Multi Prostaat capsules Proscar tabletten Beta Sitosterol Lees verder

De pinda komt uit de peulvruchtenfamilie en is een gewas. Vanuit botanisch oogpunt is de pinda geen noot, maar een peulvrucht en dus gerelateerd aan de bonen en erwten. Het is vanwege de consistentie en het hoge vetgehalte en het lage zetmeelniveau dat de pinda wordt vergeleken met de botanische noten. Het aandeel van omega-3-vetzuren is bij pinda's echter veel lager dan bij botanische noten. In tegenstelling tot andere peulvruchten kan de pinda ook rauw worden gegeten. Pinda's zijn gezond en erg lekker. De peulvruchten voorzien het lichaam van waardevolle vitamines en mineralen en dragen bij aan je gezondheid met hun vetten. Pinda's kun je het beste met mate eten. De consumptie van ongeveer een handvol ongezouten pinda's twee keer per week is voldoende om te profiteren van de gezondheidsvoordelen. Eet bij voorkeur pinda's uit de dop met hun vliesje, zodat je alle gezonde componenten van de pinda binnenkrijgt. Pinda De pinda (Arachis hypogaea) is botanisch gezien geen noot, maar behoort tot de vlinderbloemenfamilie (Leguminosae of Fabaceae) en tot de peulvruchtenfamilie (Fabaceae). Omdat hun vruchten die in de grond rijpen zich niet openen, maar gesloten blijven, in tegenstelling tot die van de andere vlinderbloemen, worden de vruchten over het algemeen eenvoudigweg aangeduid als noten. Doch botanisch gezien is een pinda geen noot, maar een peulvrucht. Oorspronkelijk komt de pinda uit het Zuid-Amerikaanse Andes-gebied, waar hij al in 2.000 voor Christus werd gekweekt. Tegenwoordig worden ze op grote schaal geteeld, vooral in Afrika en de Verenigde Staten. Maar je kunt ze hier te lande ook gewoon in je moestuin kweken.Synoniemen De pinda (Arachis hypogaea) staat ook bekend als:aardnoot grondnoot olienoot apennoot Uiterlijk en groei Eenjarige plant De pinda is een eenjarige plant die tussen de 40 en 80 centimeter hoog wordt en een penwortel vormt van ongeveer 50 centimeter lang. Het gebladerte is geveerd en bestaat uit vier enkele bladeren. De bladeren zijn ovaal. Vanaf mei zijn de vele goudgele, ongeveer twee centimeter lange vlinderbloemen te zien. Ze zitten in de bladoksels en zijn slechts enkele uren open. Gedurende deze tijd bevruchten ze zichzelf en vervolgens verdorren ze. De vruchten ontwikkelen zich tussen juli en september.Vruchten Na bevruchting ontstaat er een peul met meestal twee zaden, die zich kromt en vijf centimeter diep in de grond boort. Dit deel van de stengel wordt een carpofoor of vruchtdrager genoemd. Onder de grond rijpt de vrucht en gaat daarna over tot ontkieming. De twee tot vijf centimeter lange vruchten van de pinda zijn langwerpig rond en hebben een houtachtig brosse schil. Ze bevatten meestal twee (zelden slechts één, maar maximaal vier) zaden van ongeveer een centimeter lang. Ze zijn omgeven door een roodbruine dunne schil.Productie van de pinda Locatie en grond De pinda geeft de voorkeur aan een zonnige, warme locatie en losse, zandige ondergrond. Hij kan ook in de pot worden gekweekt. Dan wordt een goed gedraineerd mengsel van potgrond, zand en kleikorrels aanbevolen.Zaaien De pinda wordt vermeerderd door te zaaien. Hoewel je de zaden vanaf juni direct in de open grond kunt zaaien, is het beter om de planten binnenshuis op een lichte, warme en beschutte plaats te zetten (bij een constante temperatuur van 22 tot 25 graden Celsius). Neem onbehandelde en ongeschilde pinda's. Als je ze 's nachts laat zwellen, ontkiemen ze beter. Maak vervolgens kuiltjes in de grond van ongeveer een centimeter diep in potten gevuld met potgrond. Onder folie verhoog je hun kiemkracht. Houd het substraat altijd vochtig en na ongeveer een week ontkiemen ze.Aanplant Ongeveer vijf tot zes weken na het zaaien kunnen de jonge planten worden overgebracht naar grotere potten. Vanaf half mei kun je de pinda met een plantafstand van 20 x 20 centimeter in de volle zon met doorlatende grond planten. Als alternatief kunnen de pindaplanten worden gekweekt in een grote pot met een diameter van ongeveer 20 tot 30 centimeter op de warme muur van het huis.Voedingswaarde van pinda's De smakelijke pinda's bestaan ​​grotendeels uit vetten (gezonde vetzuren), eiwitten, koolhydraten en vezels, waardoor pinda's een waardevolle eiwitbron zijn, niet alleen voor vegetariërs en veganisten.Mineralen Deze peulvruchten bevatten tal van waardevolle mineralen en sporenelementen, waardoor de pinda een zeer gezonde voedingsmiddel is. Pinda's bevatten per 100 gram de volgende mineralen:Een volwassene kan bijvoorbeeld meer dan de helft van zijn dagelijkse magnesiumbehoefte binnenkrijgen met 100 gram pinda's.Sporenelementen De volgende sporenelementen tref je aan in pinda's:Vitaminen Daarnaast bevatten pinda's veel vitamines, zoals:Aminozuren De vrucht bevat ook waardevolle aminozuren zoals arginine (2,83 g) en tryptofaan. Tryptofaan wordt door het lichaam gebruikt voor serotonine-afgifte en zorgt aldus voor een evenwichtige slaap.Gezondheidsvoordelen van pinda's De vele gezonde ingrediënten van de pinda laten zien dat je dit niet als 'moddervet' en 'caloriebommen' moet demoniseren. Pinda's zijn zeer gezond, maar je moet er wel met mate van genieten. De uitgebalanceerde vitamine- en mineralenmix kan door het goede vet bijzonder goed door het menselijk lichaam worden opgenomen en optimaal worden gebruikt.Bron van eiwitten Voorts zijn pinda's een rijke bron van belangrijke eiwitten in het dieet. Veel professionele atleten en nu ook amateursporters eten een handvol pinda's voor of na het sporten om aan hun hoge vraag naar eiwitten te voldoen.Bron van vitamine E Pinda's zijn ook rijk aan vitamine E, een vetoplosbare vitamine en antioxidant, waardoor het de cellen, bloedvaten, organen, ogen en weefsels beschermt tegen vrije radicalen.Goed voor het hart Bovendien wordt het vet van deze peulvrucht als zeer gezond beschouwd voor je hart en bloedvaten. Ze helpen om de lipideniveaus in het bloed te reguleren, de elasticiteit van de bloedvaten te verhogen en het cholesterolgehalte te verlagen. Pinda's kunnen bijvoorbeeld het risico op coronaire hartziekten verlagen en aldus het risico op een hartaanval verminderen. Het is evenwel belangrijk om niet te veel pinda's te eten en om gezouten pinda;s te late staan, omdat een hoog natriumgehalte niet goed voor je is.Gezond tussendoortje Als tussendoortje kan een handvol pinda's de honger stillen. Dit is bijvoorbeeld handig als je aan het lijnen bent. Bovendien kunnen pinda's het lichaam gedurende deze periode voorzien van belangrijke voedingsstoffen en antioxidanten.Gezonde spijsvertering De vezel in de pinda heeft een positief effect op je spijsvertering. Voedingsvezels zijn belangrijk voor de gezondheid. Veel van de gezonde vezels zitten in de rode, papierachtige vliesje van de pinda. Je moet deze dus niet verwijderen als je hele pinda's eet, maar deze mee-eten ondanks hun soms bittere nasmaak. Bovendien stimuleren de bitterstoffen in het pindavliesje de productie van maag- en galzuren en kunnen aldus bijdragen aan een gecontroleerde spijsvertering.Pas op voor pinda-allergie Mensen met pinda-allergie moeten goed opletten. Naar schatting 0,5-1% van alle kinderen in Nederland heeft pinda-allergie en naar schatting 75% hunner groeien niet over deze allergie heen.Vanwege het hoge risico op (ernstige) allergie wordt op productverpakkingen zelfs gewezen op mogelijke sporen van pinda's. De productiemachines kunnen nooit volledig worden schoongemaakt van poederresten van pinda's na het veranderen van het assortiment.Wetenswaardigheden over de pinda Tegenwoordig worden de meeste pinda's in de Verenigde Staten geteeld. Daarnaast worden pinda's geproduceerd in Senegal, Soedan en delen van Azië, zoals India. De pinda komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika (Andes) en in de 16e eeuw door de Spanjaarden wereldwijd in de tropen en subtropen verspreid. Maar pinda's worden ook geteeld in Brazilië, West-Afrika, Israël en China. Na de oogst bevatten de vruchten nog steeds 40% water, dat door drogen wordt gereduceerd tot 5% tot 10%. Om de pinda uit de zachte, gemakkelijk te kraken dop te halen, worden ze gedorst of gebroken. Pinda's worden meestal geroosterd en gezouten verkocht.Toepassingen van de pinda Rauw, gekookt, geroosterd of gebakken De rijpe pinda kan rauw, gekookt, geroosterd of gebakken worden gegeten. Pinda is een van de meest gebruikte ingrediënten voor de industriële productie van voedsel. Met een eiwitgehalte van 25% is het ook zeer voedzaam en het bevat calorieën vanwege de oliën.Pindapoeder of -room is te vinden in bijna alle bakkerijproducten, maar pinda's kunnen ook gebruikt worden voor het bereiden van maiskoekjes of door salades worden gestrooid. De reden dat het vaak gebruikt wordt is het sterke aroma dat zich na het branden ontvouwt.Pindachips Er zijn ook pindachips op de markt, vaak bekend onder de naam 'pindaflips'.Pindakaas In Nederland is pindakaas erg populair, niet in de laatste plaats vanwege de grote voedingswaarde. Wie is er niet opgegroeid met een goed belegde boterham met pindakaas en de Calvé pindakaas reclame uit 1983 met petje pitamientje, of met Pietertje (2010), of Lieke (2018).Pinda-olie Pinda-olie, ook wel arachideolie of aardnotenolie kan zeer hoge temperaturen verdragen, waardoor het ideaal is voor koken en braden. De ingrediënten van pindaolie hebben allerlei voordelen voor de gezondheid, aangezien de rijke olie veel gezonde vetten en aminozuren bevat. De gezonde ingrediënten gaan niet verloren door het hitteproces en worden goed opgenomen door het lichaam.Gebruik in cosmetica Zelfs in cosmetica is de geperste olie van pinda, erg populair. Het wordt ook gebruikt in speciale toepassingen, het helpt tegen roos op het hoofd en het wordt gebruikt als badadditief bij eczeem. Voor mensen met een bijzonder gevoelige en droge huid wordt ook een regelmatig bad of een dunne crème met pinda-olie aanbevolen.Schimmel op de pinda Een ander gezondheidsrisico (naast mogelijke allergie) is de schimmel Aspergillus flavus, die de pinda's infecteert in slechte, vochtige bewaaromstandigheden en giftige aflatoxinen afscheidt. Het gif van de schimmel is dermate gevaarlijk dat strikte controles worden uitgevoerd voordat pinda's kunnen worden geïmporteerd. De gifstoffen van de schimmel kan de lever en de nieren beschadigen en zelfs verschillende soorten kanker veroorzaken.De smakelijke peulvruchten worden echter meestal verwerkt tot gezouten snacks of andere lekkernijen. Voor dit doel worden de pinda's vaak geroosterd voor verkoop en optioneel gezouten. Dit bewerkingsproces draagt ​​bij aan voedselveiligheid, omdat niet-geroosterde pinda's een aanzienlijk schimmelpotentieel kunnen hebben. Zelfs onbewerkte pinda's in de dop worden verwarmd, teneinde het risico op schimmelvergiftiging bij de consument te minimaliseren. De beveiligingsmaatregelen bij de import garanderen meestal een zeer goede kwaliteit van de pinda's. Lees verder

Een steenpuist of furunkel is een huidinfectie die in veel gevallen veroorzaakt wordt door een bacterie. Er ontstaat een aanvankelijk jeukende, later pijnlijke, rode en warme bult rond een haarwortel. De bult zwelt allengs op en er ontstaat onderhuids een flinke hoeveelheid pus. Deze pus vloeit af als de puist opengaat. Steenpuisten zijn zeer besmettelijk; de pus zit vol bacteriën. Steenpuisten komen vooral voor in nek, lies, borst, gezicht en billen. Steenpuisten kunnen voorkomen worden door een goede lichamelijke hygiëne, voldoende weerstand op te bouwen door regelmatig te leven, voldoende slaap te nemen en gezond te eten, en -niet onbelangrijk- door het vermijden van broeiplekken en wrijving door los zittende en ademende kleding te dragen. Een steenpuist moet je niet proberen te verwijderen door de steenpuist uit te knijpen. Een steenpuist nooit uitknijpen! Laat de steenpuist rijpen en uit zichzelf openbarsten. Gebruik ook geen trekzalf bij een steenpuist. Wat is een steenpuist? Een steenpuist of furunkel is een huidinfectie van een haarzakje, talgkliertje of nabijgelegen huidweefsel. Bij toename van de infectie, zal de pus (gele etter) zich ophopen en wordt een puskop zichtbaar.Oorzaak van een steenpuist Steenpuisten worden meestal veroorzaakt door Staphylococcus aureus (bacteriën), maar zij kunnen tevens worden veroorzaakt door andere bacteriën of schimmels die zich op de huid bevinden. Overigens dragen veel mensen de S. aureus bacterie met zich mee zonder dat zij daar last van hebben. Vaak treden steenpuisten op in huidplooien of andere delen van het lichaam waar wrijving optreedt. Ze treden altijd op waar haarzakjes, zweet- of talgklieren zijn. Steenpuisten komen vooral voor in de nek, de lies, op het gezicht, de borst en de billen, maar steenpuisten kunnen ook elders op het lichaam voorkomen, bijvoorbeeld op de rug. De puist kan zo hard zijn als een steen, vandaar de naam 'steenpuist'.Bij aanwezigheid van grotere aantallen furunkels tegelijkertijd of bij terugkerende furunkels van meer dan vier per jaar, wordt gesproken van furunculose. Hierbij is er mogelijk sprake van een bron van bacteriën van waaruit je steeds opnieuw besmet wordt. Deze bron van besmetting bevindt zich vaak in de neusingang van de patiënt zelf, maar soms ook in het perineum (de bilnaad) of de oksels. Een verminderde weerstand speelt hierbij mogelijk ook een rol.¹Synoniemen Wanneer er één kop zichtbaar is spreekt men ook wel van een furunkel. Bij meerdere puskoppen wordt het een karbunkel of negenoog genoemd.Steenpuist symptomen en klachten Binnen enkele dagen ontwikkelen zich de volgende symptomen:een klein rood bultje of bobbeltje; jeuk voordat de steenpuist zich ontwikkelt; het aangedane gebied wordt pijnlijk en begint warm aan te voelen; er hoopt zich pus op, zodat het bultje en het omliggende weefsel opzwelt; in het centrum ontstaat een gele of witte kop; soms vermoeidheid, koorts of een algemeen gevoel van ziek-zijn; ze groeien snel. Steenpuisten zijn besmettelijk Steenpuisten zijn zeer besmettelijk. De pus in een steenpuist zit boordevol bacteriën die niet alleen nieuwe steenpuisten kunnen veroorzaken, maar ook andere mensen kunnen bemeten.Risicofactoren De kans op steenpuisten wordt vergroot door slechte hygiëne, te strakke kleding of kleding die anderszins op een bepaalde plek de huid irriteert en broeierige warmte. Mensen met verminderde weerstand door bijvoorbeeld een niet of slecht behandelde diabetes mellitus, is de kans op het ontstaan van steenpuisten groter.Furunculose: meerdere (vaak terugkerende) steenpuisten Furunculose is de aanwezigheid van multipele furunkels (steenpuisten), vaak recidiverend en meestal door stafylococcen veroorzaakt. Furunculose komt voor bij:Overgewicht (obesitas); Verminderde weerstand; Diabetes; Bloedarmoede (anemie); Ondervoeding; Slechte hygiëne; Hyperhidrosis (overmatig zweten of transpireren); Stafylococcen-dragerschap: dat wil zeggen dat je bacterie met je meedraagt zonder dat je daar last van hebt. Ongeveer 10 procent van de bevolking is drager van deze bacterie De bacterie houdt zich bij voorkeur schuil in de neusholte, de gehoorgang en het gebied rond je anus. Dragers van deze lastpak hoeven geen steunpuisten te ontwikkelen, maar zij hebben wel een grotere kans hierop dan niet-dragers omdat zij meer aan de bacterie zijn blootgesteld. De bacterie slaat met name toe bij een snee of andere beschadiging van de huid, wat een porte d'entrée voor deze lastpak vormt. Furunculosis komt ook voor in combinatie met hidradenitis suppurativa, ook wel acne inversa of acne ectopica genoemd, een chronische ontsteking van de haarzakjes in vooral de liezen en/of de oksels.Wanneer de huisarts raadplegen? Bij steenpuisten in neus of oor of bij een karbunkel, doet de persoon er verstandig aan bij de huisarts langs te gaan. In deze gevallen is er een grotere kans op verspreiding van de bacteriën in de bloedbaan. Bij veelvuldige recidief is het ook raadzaam bij de huisarts langs te gaan.Onderzoek en diagnose De huisarts zal waarschijnlijk de diagnose steenpuist of karbunkel à vue stellen. Hij of zij kan zo nodig een monster van de pus naar een laboratorium te sturen ter onderzoek. Dit kan nodig zijn in geval van terugkerende infecties of bij een infectie die niet op de standaardbehandeling heeft gereageerd. Veel soorten bacteriën die steenpuisten veroorzaken, zijn resistent geworden tegen bepaalde soorten antibiotica. Dus laboratoriumtesten kunnen helpen bepalen welk type antibioticum geïndiceerd is.Verwijderen en behandelen van een steenpuist Hoe kun je een steenpuist verwijderen of behandelen? Soms verdwijnen steenpuisten spontaan na een periode van jeuk en lichte pijn. In veel gevallen echter barsten ze open, waarna de pus eruit loopt. Laat de steenpuist 'rijpen'. Dit 'rijpingsproces' kan worden bespoedigd door hete kompressen aan te brengen op de steenpuist. Normaal gesproken treedt er na enige tijd treedt er spontane ontlasting op met vrijkomen van pus, waarna de pijn direct verdwijnt en de roodheid trekt na enkele dagen weg.Algemene adviezen Een steenpuist uitknijpen is geen goed idee. Knijp de puist niet uit; dit zal de ontsteking alleen maar verergeren en de infectie kan zich hierdoor verspreiden. Hoe kun je wel op een veilige en goede methode de steenpuist weghalen? Je moet zo veel mogelijk van de steenpuist afblijven om verspreiding van de bacterie te voorkomen en de steenpuist volledig rijp te laten worden. Dek de steenpuist af met een gaasje om verdere besmetting te voorkomen en was regelmatig de handen met water en zeep. Houd het gebied rondom de steenpuist heel goed schoon met water en zeep. Zorg voor een goede lichamelijke hygiëne en voldoende weerstand. Vermijd broeiplekken, draag luchtige kleding die niet schuurt of knelt. De rijping van de steenpuist kan desgewenst versneld worden door een warm kompres op het ontstoken gebied aan te brengen, bijvoorbeeld een in warm water gedrenkte schone doek of een pluk verbandwatten. Dit helpt tevens tegen de pijn.Nadat de puist is opengebarsten vloeit het pus weg en verdwijnt de pijn. In dit stadium is het van belang om de wond goed schoon te houden. Breng dan op de puist en het gebied er omheen tweemaal daags povidonjoodzalf of -oplossing aan. Dek de wond daarna met een steriel gaasje af en was je handen met water en zeep.Hygiënische maatregelen Als je vaker last hebt van steenpuisten is het nemen van de volgende hygiënische maatregelen belangrijk:nóóit de steenpuist aanraken; was regelmatig je handen grondig met zeep; knip je nagels kort (maar ook weer niet te kort waardoor ze kwetsbaar worden); gebruik altijd je eigen handdoek en gebruik na elk wasbeurt een schone handdoek (en washand); was elke dag je lichaam met (pH-neutrale) zeep. je kunt bij steeds terugkeren steenpuisten ook je lichaam wassen met desinfecterende zeep of shampoo met povidonjodium (betadine scrub) of met het ontsmettende middel chloorhexidine (Hibiscrub), verkrijgbaar als een vloeibare zeep. Geen trekzalf gebruiken Voor de behandeling van steenpuisten werd in grootmoeders tijd trekzalf gebruikt. Die behandelmethode heeft echter weinig effect, is bovendien slecht voor het milieu (bij trekzalf met lood) of kan huidirritatie opleveren (bij trekzalf met teer). Dus geen trekzalf gebruiken bij steenpuisten.Medicatie Bij een steenpuist die in het gezicht zit (oor, neus of lip), steeds blijft terugkomen of wanneer de patiënt zich erg ziek voelt door de steenpuist, kan de arts zo nodig een antibioticakuur voorschrijven (bijvoorbeeld Erythromycine Sandoz). Raadpleeg sowieso bij twijfel de huisarts. De huisarts kan indien dat nodig is en er voldoende rijping heeft plaatsgevonden, de steenpuist chirurgisch ontlasten door middel van incisie (het maken van een sneetje) en drainage (het laten weglopen van de pus). De huisarts kan een furunkel die steeds op dezelfde plek terugkeert, voorgoed verwijderen door excisie (uitsnijding) van de haarzak.Antimicrobiële therapie is niet geïndiceerd bij patiënten die incidenteel last hebben van een steenpuist, zonder verhoogd risico. Onder speciale omstandigheden is deze therapie wel geïndiceerd, zoals bij een furunkel:die niet geneest, zonder aanwijzingen voor een karbunkel; boven de lijn van mondhoek tot oor; bij een patiënt met een verhoogd risico op endocarditis (een infectie van het endocard, de binnenbekleding van het hart) of met een kunstgewricht; die gepaard gaat met algemene malaise en koorts; bij een patiënt met influenza (griep) of een verminderde weerstand (diabetes mellitus of suikerziekte, hiv-infectie).² Steenpuisten bestrijden met plantengeneeskunde FenegriekzaadDe ESCOP (European Scientific Cooperative on Phytotherapy) adviseert uitwendig gebruik van fenegriekzaad bij onder meer steenpuisten. Toepassing: papkompres. Kook 50 gram verpulverd zaad gedurende 5 minjuten met 250 ml water en gebruik dat als vochtig-warm kompres door de nog warme brei op de doek te leggen en daarna het geheel aan te brengen op de puist. Laat de kompres hier liggen totdat hij volledig afgekoeld is. Herhaal deze behandeling drie- tot viermaal per dag.Tea tree olie Tea tree (Melaleuca alternifolia Cheel) behoort tot de mirteachtigen en het blijkt dat tea tree olie beschikt over antiseptische eigenschappen tegen schimmels en bacteriën, volgens onderzoek zelfs tegen de bacterie Staphylococcus aureus, vaak de veroorzaker van steenpuisten en resistent voor de meeste antibiotica. Breng 2 druppels tea tree olie op een vochtig watje en leg dit gedurende 5-10 minuten op de steenpuist of maak een kompres met 25 druppels op 1 liter water. Dit gedurende 15-30 minuten aanbrengen op de steenpuist. Zorg er wel voor dat het kompres vochtig blijft. De ESCOP komt overigens niet met een gebruiksadvies ten aanzien van tea tree.Arnica of valkruid Tot slot kan Arnica of Valkruid uitwendig als zalf of olie worden gebruikt bij steenpuisten, als kompres of om in te smeren. Valkruid bevat sesquiterpeenlactonen. De sesquiterpeenlactonen, vooral helenaline, werken antimicrobieel tegen diverse bacteriën en schimmels. De ESCOP adviseert valkruid bij onder meer huidontstekingen. Sommige mensen zijn allergisch voor sesquiterpeenlactonen.Behandeling furunculose Onderliggende oorzaak behandelen Als je last hebt van terugkerende steenpuisten, kan je huisarts onderzoeken om te zien of er een onderliggende oorzaak is, zoals een slecht werkend immuunsysteem (afweersysteem).Antibiotica en/of een antibiotische neuscrème Het kan ook zijn dat jij, of iemand in je familie, drager is van de Staphylococcus bacterie. Behandeling met antibiotica en/of een antibiotische neuscrème kunnen de bacterie uitroeien. Hierdoor neemt de kans op steenpuisten en andere soorten huidinfecties af.Overgewicht tegengaan Bij overgewicht is het verstandig om af te vallen; nièt door middel van een crash-dieet maar door een combinatie van gezond en gevarieerd eten en voldoende bewegen. Een diëtist kan je hierbij ondersteunen.Inderm, applicatievloeistof 1% lnderm bevat erytromycine, dat behoort tot de zogenaamde antibiotica, stoffen die bacteriën doden of in hun groei remmen. Artsen schrijven erytromycine op de huid voor bij acne, maar soms ook bij terugkerende steenpuisten. Zodra je de steenpuist voelt opkomen, kun je deze vloeistof gedurende een aantal dagen aanbrengen. Hiermee kun je ze terugdringen en komt de steenpuist mogelijk in het geheel niet meer op. 's Morgens en 's avonds de aangedane huid reinigen en met lnderm bevochtigen. Houd de huid steeds goed schoon. De applicatievloeistof is alleen op doktersrecept verkrijgbaar.Prognose Meestal genezen incidentele furunkels goed en zonder complicaties, zij het soms met enige littekenvorming.Voorkómen van steenpuisten Steenpuisten kunnen worden voorkomen door een goede lichamelijke hygiëne, voldoende weerstand (door regelmatig te leven, voldoende slaap te nemen en gezond te eten) en door het vermijden van broeiplekken en wrijving, bijvoorbeeld door het dragen van luchtige, loszittende kleding. Wrijving kan bevorderen dat de bacterie de huid binnendringt.Noten:NHG-Standaard Bacteriële huidinfecties (Eerste herziening). Wielink G, Koning S, Oosterhout RM, Wetzels R, Nijman FC, Draijer LW.. Huisarts Wet 2007;50(9): 426-44. Ibid. Lees verder Abcessen: Abces hersenen, kaak, anus, oksel, lies, borst; steenpuisten (special) Terugkerende steenpuisten: furunculose oorzaak en behandelen Steenpuist uitknijpen: symptomen, oorzaak en behandeling Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid Abces in huid of lichaam: met pus gevulde zwelling in holte Knobbel of bult in nek, hals, rug, schouder of borst

Het Kleine Levin Syndroom, dat ook wel Sleeping Beauty Syndrome wordt genoemd klinkt mooi, maar zo fijn is het niet. Patiënten met deze aandoening slapen namelijk soms tot wel 23 uur per dag en worden enkel wakker om net voldoende te eten en drinken en naar het toilet te gaan. Zo'n Sleeping Beauty moet je niet willen zijn. Drie op de vier patiënten met deze zeldzame aandoening is man. De oorzaak ervan is anno 2020 nog onbekend en er is geen vaststaande behandeling voor. Wat is het Kleine-Levin Syndroom? Het Kleine-Levin Syndroom, vaak afgekort tot KLS en bekend onder de naam Sleeping Beauty Syndrome, is een neurologische afwijking die wordt gekarakteriseerd door terugkerende periodes van zeer veel slapen terwijl in de periode dat men wakker is er sprake blijkt van abnormaal gedrag. De oorzaak van het Kleine-Levin Syndroom is anno 2020 onbekend. Bij het begin van een episode is men vaak erg suf en slaapt uren aan een stuk (hypersomnia). Men wordt enkel wakker om naar het toilet te gaan en te eten en drinken, al is er van honger meestal weinig sprake. Als de patiënt wakker is vertoont deze vaak abnormaal gedrag, vaak kinderlijk en soms alsof hij of zij onder invloed is. Verwarring, desoriëntatie, lethargie (gebrek aan energie) en apathie (emotieloosheid) worden ook vaak waargenomen.In sommige maar niet alle gevallen zijn patiënten overgevoelig voor licht en/of geluid en hebben ze last van eetbuien en hyperseksualiteit. Depressie als gevolg van de aandoening komt vrijwel uitsluitend voor bij vrouwelijke patiënten (waar het syndroom zeldzamer is dan bij mannen). Vanwege de ingrijpendheid van de symptomen kunnen mensen die lijden aan het Kleine-Levin syndroom niet werken of naar school gaan en zijn veelal aan het bed gebonden. Het kan wel voorkomen dat patiënten weken, maanden of zelfs jaren compleet klachtenvrij zijn. De aandoening kan echter altijd zonder waarschuwing weer de kop opsteken.Hypersomnia is het primaire symptoom van het Kleine-Levin Syndroom, maar omdat dit een teken kan zijn van diverse aandoeningen krijgen patiënten vaak eerst een verkeerde diagnose.Oorzaken en diagnose Sommige onderzoekers betogen dat erfelijkheid een rol speelt, terwijl anderen het wijten aan een auto-immuun ziekte. Mogelijk zijn beide oorzaken mogelijk. Recente studies wijzen uit dat een tekort aan dopamine transporters in het striatum een rol speelt.Er zijn geen genetische markers bekend van KLS die een positieve diagnose van de aandoening kunnen geven. De diagnose voor Kleine Levin wordt daarom meestal gesteld door andere zaken uit te sluiten. Omdat hypersomnia het belangrijkste symptoom is, worden veel patiënten hier eerst voor behandeld. Potentieële KLS patiënten worden vaak doorverwezen naar een endocrinoloog om metabolische problemen vast te stellen zoals diabetes en een te langzaam werkende schildklier. Om uit te sluiten dat een ontsteking of tumor de oorzaak van de klachten is wordt vaak een MRI gemaakt.Regelmatig wordt een psychische aandoening veronderstelt omdat de symptomen kunnen lijken op een depressie of een manisch-depressieve stoornis. Narcolepsie en het Klüver-Bucy syndroom kunnen ook vergelijkbare klachten veroorzaken. Er moeten dus eerst veel mogelijkheden worden uitgesloten.Behandeling Er is geen vaststaande behandeling voor het Kleine-Levin Syndroom. Stimulerende middelen zoals amfetamine, methylphenidate en modafinil in pilvorm kunnen gebruikt worden om de slaperigheid te bestrijden maar helaas bestaat er geen middel om de veranderingen in stemming te bestrijden. Omdat er overeenkomsten bestaan tussen KLS en bipolaire stoornissen wordt soms lithium of carbamazepine voorgeschreven. Bij sommige patiënten verminderen hierdoor de ergste stemmingswisselingen maar niet bij iedereen. Lees verder Reacties Kristel, 07-09-2018 07:04 #2Ik herken hier mijn man volledig in. Het is al meer dan een jaar dat mijn man dagelijks 20 u. Of meer slaapt enkel recht komt om te eten en toiletbezoek. De laatste maanden is hij echter levensmoe, Ik ben ten einde raad en sta voor alles alleen. De dokter vinden niets zou het KLS kunnen zijn? En is daar medicatie voor?M.v.g. Kristel Martin, 01-12-2016 18:26 #1Hallo, ik ben een man van 62 jaar en ik ben al jaren aan het zoeken wat er met mij aan de hand is. Ik heb een periode achter de rug van 22 uur slapen per etmaal en ik moet er nog vaak voor vechten om niet weer in de put te geraken, want als ik ga slapen kan het zijn dat ik velen malen de klok rond slaap. Per toeval zie ik deze site en lees over het syndroom van Kleine Levin. Eindelijk een beetje (h)erkenning voor mijn probleem. Dank jullie voor het plaatsen van dit artikel

Lijd je aan stress of een depressie en worden je cognitieve functies daardoor beperkt dan is het goed mogelijk dat een tekort aan dopamine, adrenaline en/of nonadrenaline hieraan ten grondslag ligt. Het lichaam heeft het aminozuur tyrosine nodig om deze catecholamines aan te kunnen maken. Onderzoek heeft uitgewezen dat wanneer dit het geval is, aanvulling van de voorraad tyrosine door de inname van een supplement deze aandoeningen effectief kan behandelen. Tyrosine heeft zijn werking onder meer bewezen bij mensen die lijden aan depressies, blootgesteld worden aan veel stress en vrouwen die te maken hebben met stemmingswisselingen als gevolg van het pre-menstrueel syndroom (PMS). TyrosineHet aminozuur tyrosine Tyrosine is een semi-essentieel aminozuur. Aminozuren zijn organische verbindingen die dienen als bouwstoffen voor eiwitten. Waar niet-essentiële aminozuren door het lichaam zelf worden aangemaakt moeten essentiële aminozuren juist uit voedsel gehaald worden. Er wordt ook wel gesproken van semi-essentiële aminozuren om aan te duiden dat het aminozuur wel door het lichaam wordt aangemaakt maar niet altijd in voldoende mate. Sommige mensen kunnen er bovendien een verhoogde behoefte aan hebben als gevolg van ziekte of bijvoorbeeld omdat je vanwege stress of veel fysieke inspanning een hoop eist van je lichaam en geest.Elk aminozuur heeft zijn eigen specifieke functies. Tyrosine is een belangrijke precursor (uitgangsstof) voor diverse hormonen en neurotransmitters. Dat wil zeggen dat het lichaam tyrosine nodig heeft om hormonen en neurotransmitters aan te maken en goed te laten functioneren. Het gaat dan met name om de schildklierhormonen T3 en T4 en de catecholamines adrenaline, noradrenaline en dopamine. Een tekort aan tyrosine leidt zodoende tot een tekort aan deze stoffen. In het geval van adrenaline en nonadrenaline leidt dit tot depressie en apathie. Supplementen op basis van tyrosine worden daarom ook wel gebruikt ter behandeling van depressies en stress. Wanneer een tekort aan adrenaline en nonadrenaline hiervan de oorzaak zijn kan suppletie met tyrosine de klachten verhelpen. Tyrosine-supplementen worden bovendien ook nog gebruikt ter behandeling van een aantal andere condities.Waarvoor worden tyrosine-supplementen gebruikt? Supplementen op basis van tyrosine worden gebruikt ter behandeling van de volgende aandoeningen:Depressie Stemmingswisselingen als gevolg van het pre-menstrueel syndroom (PMS) Geheugenstoornissen Stress Ontwenningsverschijnselen Narcolepsie ADHD Tyrosine bij depressie Alhoewel er ook andere oorzaken van depressies mogelijk zijn worden veel depressies veroorzaakt door een disfunctie of disbalans in de concentratie neurotransmitters in de hersenen. Al in de jaren 70 werd ontdekt dat de aanmaak van neurotransmitters in de hersenen kan worden gestimuleerd door suppletie met tyrosine. In later onderzoek zijn deze bevindingen nog verder uitgediept. Daarbij is bijvoorbeeld gebleken dat wanneer men bij gezonde mensen de voorraad tyrosine en daarmee uiteindelijke de voorraad dopamine uitput, hierdoor de symptomen van een depressie worden opgewekt. Door de voorraad tyrosine weer aan te vullen verdwenen de symptomen weer (McLean, A et al, 2004). Deze onderzoeksresultaten tonen aan dat tyrosine een effectieve behandeling voor depressies kan zijn wanneer deze worden veroorzaakt door een tekort aan tyrosine en daardoor dopamine. Bij vrouwen die lijden aan het pre-menstrueel syndroom zijn ook positieve resultaten geboekt met de suppletie met tyrosine. Het is immers bekend dat onder invloed van PMS de hoeveelheid beschikbare tyrosine aanmerkelijk kan dalen, met stemmingsproblemen tot gevolg (Menkes, D. et al, 1994).Tyrosine bij stress Wanneer iemand wordt blootgesteld aan veel stress – bijvoorbeeld door een drukke baan of strubbelingen in de privésfeer – dan verbruiken de hersenen en zenuwen in een veel hoger tempo de eerder genoemde catecholamines. Het lichaam reageert hierop door meer catecholamines aan te maken. Als het lichaam lang aan een stuk gedwongen wordt om dit te doen dan kan dit ten koste gaan van het mentale functioneren. De cognitieve en lichamelijke prestaties worden hierdoor minder en belangrijke zaken kunnen het geheugen ontglippen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de inname van een tyrosine-supplement in dat geval deze functies kan verbeteren. Men is daardoor in staat beter te presteren in stressvolle situaties. Dit is bijvoorbeeld onderzocht bij militaire die deelnamen aan fysiek en mentaal zeer inspannende trainingen. Na orale toediening van extra tyrosine bleken zij zowel cognitief als mentaal beter te presteren en waren zij beter gestemd dan collega's die onder dezelfde omstandigheden werkten maar zonder tyrosine-supplement (Banderet, L et al, 1989).Hoe gebruik je tyrosine? Heb je een verhoogde tyrosine-behoefte dan kun je ervoor kiezen een supplement in capsulevorm in te nemen. Het is daarbij belangrijk om voldoende tijd tussen inname van het supplement en het nuttigen van een maaltijd te nemen. Dit vermijdt competitie tussen het supplement en andere aminozuren uit de voeding. Volg hiervoor altijd de instructies uit de bijsluiter of op de verpakking op. Omdat de omzetting van tyrosine in catecholamines de hulp van stoffen als magnesium, koper, zink en vitamine B3, B6 en B12 vereist bestaan er veel multivitamine-supplementen die naast tyrosine ook deze stoffen bevatten.Verkrijgbaarheid Tyrosine is als supplement verkrijgbaar in de vorm van capsules of softgels. Een tyrosine-supplement kun je kopen bij de (online) drogist of natuurwinkel. Deze supplementen zijn onder meer verkrijgbaar van de merken Orthica, Now, Aov, Bonusan, Proviform, Biotics, Sanopharm, Haya Labs en Metagenics. Lees verder

Sommige aandoeningen zijn medisch gezien totaal onschuldig maar voor de patiënt op cosmetisch gebied een drama. Wanneer er naast dat er geen noodzaak tot genezing bestaat, de aandoening ook nog eens zeldzaam is dan is de kans dat de oorzaak en dus ook de remedie snel gevonden is vrij klein. Dit is het probleem van patiënten die lijden aan Cutis verticis gyrata, een zeldzame aandoening van de hoofdhuid die de huid doet verdikken waardoor het net lijkt alsof de hersenen direct onder de oppervlakte van het hoofd liggen. Cutis verticis gyrataWat is Cutis verticis gyrata? Cutis verticis gyrata (CVG) is een oppervlakkige medische aandoening waarvan het belangrijkste kenmerk een verdikking van de hoofdhuid is. De aandoening werd al in 1837 in een medisch journaal beschreven. Mensen die lijden aan CVG zijn duidelijk herkenbaar doordat het net lijkt alsof hun hersenen direct onder het huidoppervlak liggen, ondanks dat er met de schedel niets aan de hand is. Op het hoofd zijn diepe groeven, vouwen en bobbels zichtbaar. Het aantal vouwen varieert per patiënt van twee tot meer dan tien en de huid voelt vaak sponzig aan. Ze bevinden zich meestal bovenop en achterop het hoofd, maar bij sommige patiënten beslaan ze het hele hoofd en de nek. Het is niet mogelijk gebleken om door middel van een cosmetische operatie iets te doen aan de groeven en bobbels. Het lijkt niet gecorrigeerd te kunnen worden door middel van druk.CVG kan lijden tot haarverlies. Dit is het gevolg van de verdikking van huid. Het haar in de groeven zal echter wel zonder probleem blijven doorgroeien. Omdat de aandoening zo zeldzaam is, is er tot op heden weinig onderzoek naar gedaan. Dit is het lot van veel patiënten van zeldzame aandoeningen, zeker wanneer deze niet levensbedreigend of dehabiliterend zijn. Het enige dat echt bekend is is dat de aandoening niet uitsluitend aangeboren is maar ook op latere leeftijd kan ontstaan. Naar de oorzaken kunnen dermatologen alleen maar raden.Verschillende vormen van Cutis verticis gyrata De aandoening kan soms optreden als gevolg van een andere bestaande ziekte maar het kan ook op zichzelf staan. De aandoening wordt daarom in verschillende categorieën ingedeeld, te weten:Primair essentieel Primair niet-essentieel Secundair Primair essentiële CVG is een vorm waarbij de oorzaak van de aandoening onbekend is en er geen link gelegd kan worden met andere abnormale zaken. Dit komt meestal voor bij mannen en ontstaat vaak kort na de puberteit. De eerste stadia gaan vaak ongemerkt voorbij omdat het zich heel langzaam ontwikkeld. Uiteraard is het eerder zichtbaar wanneer mannen kaal zijn of hun haar zeer kort dragen.Primair niet-essentiële CVG wordt in verband gebracht met neuropsychiatrische aandoening zoals Bellse parese, epilepsie, toevallen en opthalmologische afwijkingen zoals grijze staar.Secundaire CVG is een vorm die voorkomt als gevolg van bepaalde ziektes of medicijngebruik die veranderingen in de structuur van de hoofdhuid veroorzaken. Dit komt bijvoorbeeld voor bij acromegalie, waarbij verschillende lichaamsdelen abnormale groei vertonen als het gevolg van tumoren of bij het gebruik van medicijnen die de gevolgen van acromegalie nabootsen zoals groeihormonen als CJC-1295 of GHRP-6. Secundaire CVG komt ook voor bij mensen met ontstekingsziekten zoals psoriasis, de Ziekte van Darier, impetigo, a-typische dermatitis, folliculitis of ernstige acne. In 2006 werd in een medische tijdschrift ook een geval beschreven waarbij de CVG veroorzaakt leek te zijn door het gebruik van anabole steroïden zoals Sustanon, Omnadren en Nandrolon. Toename van lichaamsgewicht - en dus oprekking van de huid - kan de gevolgen van de aandoening versterken.Behandeling Omdat de oorzaak van CVG anno 2020 niet bekend is bestaat er geen behandeling die de onderliggende oorzaak wegneemt. Patiënten kunnen zich uitsluitend laten behandelen door middel van plastische chirurgie waarbij huidplooien worden weggenomen. Het opvullen van de groeven met bijvoorbeeld botox heeft tot op heden niet tot een acceptabel resultaat geleid.