Verstuikte enkel symptomen zijn pijn, gevoeligheid van de enkel, zwelling en blauwe plekken. Een verstuikte enkel wordt soms ook gekneusde enkel genoemd. Een verstuikte enkel is een verwonding die vooral gezien wordt wanneer je op een ongelijke ondergrond stapt, bijvoorbeeld op een steen, een stoeprand of een andere verhoging. Je voet klapt bij een verstuiking plotseling naar binnen, als gevolg waarvan de enkelband uitrekt of inscheurt en dik wordt. Duur van het herstel van een verstuikte enkel, is vaak niet zo lang. Na 4 tot 5 dagen moet je toch wel weer op je voeten kunnen staan. Er zijn verschillende oefeningen die helpen bij een verstuikte enkel. Het is belangrijk om snel te proberen of het lopen weer gaat. Lopen bevordert namelijk het herstel van een verstuikte enkel. Neem contact op met je huisarts als de pijn en/of de zwelling na 4 dagen nog niet zijn verminderd, dus als de enkel dik blijft. Verstuikte enkelWat is een verstuikte enkel? De meest voorkomende blessure is een verstuikte enkel, ook wel gekneusde enkel genoemd. Bij een verstuiking van de enkel klapt de voet plotseling naar binnen, als gevolg waarvan structuren in en rond de enkel beschadigd raken. Soms wordt er onderscheid gemaakt worden tussen een verzwikking en een verstuiking. Een verzwikking duidt dan op een lichte verstuiking, waarbij de enkelband niet is ingescheurd maar is opgerekt.Bloeduitstorting en zwellingBij een verstuikte enkel komt de enkelband onder spanning te staan, waarbij deze uitrekt en/of inscheurt. Er ontstaan daardoor kleine scheurtjes in de enkelband en een aantal bloedvaatjes scheuren en raken beschadigd waardoor er een bloeduitstorting rond de enkel ontstaat. In de dagen na het incident zal de zwelling zich allengs verspreiden over de voet en door het zich verspreidende bloed kan er een verkleuring optreden van paars tot groen en geel.Je krijgt een pijnlijke en dikke enkel. Het komt slechts sporadisch voor dat de enkelband helemaal doorscheurt.Symptomen van een verstuikte enkel Symptomen van een verstuikte enkel variëren afhankelijk van de ernst van de verwonding. Ze kunnen bestaan uit:pijn in de enkel, vooral als je er gewicht op zet gevoeligheid wanneer je de enkel aanraakt zwelling blauwe plekken beperkt bewegingsbereik instabiliteit van de enkel knallend gevoel of geluid op het moment van het letsel Wanneer je je enkel verstuikt, voel je een plotselinge scherpe pijn, vaak gelokaliseerd aan de buitenkant van de enkel. Na een aantal minuten neemt de ergste pijn enigszins af waardoor je weer voorzichtig kunt lopen, ofschoon dit nog wel pijnlijk is en moeilijk gaat. Na de verstuiking treedt er een zwelling op van de enkel en ontstaat eer en bloeduitstorting, die langzaamaan naarde lagere delen van je voet zakt, zoals de hiel, de buitenste voetrand en de tenen. Je hebt mogelijk iets gebroken als je direct na het verstuiken van je enkel met geen mogelijkheid vier stappen kunt lopen zonder hulp. Raadpleeg in dat geval de huisarts.Enkelverzwikking naar ernst (graad) Bij een enkelverstuiking varieert de beschadiging van het ligament van uitgerekt of licht gescheurd tot volledig gescheurd. De arts zal een verstuikte dienovereenkomstig behandelen. GraadOmschrijving Graad IDe ligamenten zijn uitgerekt of licht gescheurd, met milde gevoeligheid, zwelling en stijfheid. De enkel voelt stabiel aan en het is meestal mogelijk om te lopen met minimale pijn. Er is geen specifieke behandeling nodig. Graad IIDe ligamenten zijn gedeeltelijk gescheurd met matige pijn, zwelling en blauwe plekken. Hoewel de enkel soms stabiel aanvoelt, zijn de aangedane delen gevoelig bij aanraking en is lopen pijnlijk. behandeling van verstuikte enkel graad II kan met bandage (tape of brace). Graad IIIHierbij is sprake van een volledige scheur met ernstige zwelling en blauwe plekken. De enkel is onstabiel en kan 'wiebelig' aanvoelen. Lopen is meestal niet mogelijk omdat de enkel niet meewerkt en er hevige pijn is, hoewel de beginpijn snel kan verdwijnen. Behandeling van graad III verstuikte enkel gebeurt door volledige immobilisatie middels tape of gips. Soms is een operatie nodig. Oorzaken van een verstuikte enkel Een verstuiking treedt op wanneer de enkel in een abnormale positie terechtkomt, wat ertoe kan leiden dat één of meer enkelbanden uitrekken, gedeeltelijk of volledig scheuren. Oorzaken van een verstuikte enkel kunnen bestaan uit:een val waarbij je je enkel verdraait onhandig landen op je voet na springen of draaien lopen of sporten op een oneffen oppervlak iemand anders die tijdens een sportactiviteit op je voet stapt of landt Risicofactoren Factoren die het risico op een verstuikte enkel vergroten, zijn:Deelnemen aan sport Enkelverstuikingen zijn een veel voorkomende sportblessure, vooral het deelnemen aan sporten waarbij rollen en draaien van de voet vereist zijn of waarbij je moet springen, zoals basketbal, tennis en voetbal.Oneffen oppervlakken Lopen of rennen op oneffen oppervlakken of onder slechte omstandigheden (hobbelig terrein of veel gaten in het terrein) kan het risico op een verstuikte enkel vergroten.Eerdere enkelblessure Zodra je je enkel hebt verstuikt of een ander type enkelblessure hebt gehad, heb je een grotere kans om het weer te verstuiken.Slechte fysieke conditie Een beperkte kracht of flexibiliteit in de enkels kan het risico op verstuiking bij het sporten vergroten.Ongeschikte schoenen Schoenen die niet goed passen of niet geschikt zijn voor een bepaalde activiteit, maar ook schoenen met hoge hakken in het algemeen, maken enkels kwetsbaarder voor letsel.Verstuikte enkel behandeling (intapen) Het beperken van de zwelling bespoedigt het herstel. Volg daarom na een verstuiking de zogeheten RICE-regel. De vier letters staan voor:Rest (rust) Het is belangrijk om wel te blijven bewegen (lopen bevordert het herstel), maar doe dit zo veel mogelijk onbelast en voorkom dat je enkel opnieuw zwikt. Zet bij het lopen je voet steeds recht naar voren en als de pijn substantieel verergert, kun je beter stoppen en het de volgende dag opnieuw proberen. Blijf wel regelmatig je voet heen en weer bewegen, ook als je zit of ligt. Op deze manier voorkom je dat het enkelgewricht stijf wordt. Fietsen kan ook helpen om je enkel los te houden. Hervat niet te snel een sport en voer de belasting geleidelijk op. Let vooral op bij sporten waarbij de kans op zwikken extra groot is, bijvoorbeeld sporten op ongelijkmatig terrein.Ice (ijs/koelen) Koel direct na de verstuiking de enkel gedurende ten minste 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack of ice-pack of stromend, koud water. Bij een cold-pack of ice-pac moet je wel altijd een theedoek of dunne handdoek tussen je huid en het ijs leggen om te voorkomen dat de huid bevriest. Je kunt ook ijs gebruiken welke is gewikkeld in een washandje of katoenen handdoek. Een doek gedrenkt in azijn, neemt ook de zwelling weg. Toch is koelen met ijs effectiever.Compression (compressie) Intapen van de verstuikte is ook mogelijk. Na het koelen kan een tapebandage of brace enige stevigheid geven, maar het versnelt de genezing niet. Het is vooral geboden wanneer de enkelband ver is ingescheurd. Het helpt om opnieuw zwikken te voorkomen en zo het herstel van je enkelband te ondersteunen. De huisarts kan een tapebandage aanbrengen. De tapebandage blijft gedurende twee tot zes weken om. Als je vindt dat de tapebandage te strak of te los zit, moet je contact opnemen met de huisarts. Een enkelbrace is een enkelsteun die met klittenband of riempjes wordt bevestigd en deze biedt compressie rond je enkelgewricht. Hierdoor wordt het stabiliteitsgevoel in het gewricht verbeterd en het biedt stevigheid.Een zwachtel of tapebandage zorgt dat er druk ontstaat, waardoor vocht wordt afgevoerd en een zwelling vermindert. Elevation (verhoging) Houd je enkel zo veel mogelijk omhoog. Doe dit vooral de eerste 48 uur. Laat je enkel zo weinig mogelijk naar beneden hangen. Hiermee blijft de vochtophoping in de enkel beperkt. Normaal gesproken neemt de zwelling binnen enkele dagen af.Medicijnen bij een verstuikte enkel Pijn als gevolg van een verstuikte enkel kan je uit je slaap houden. Bij veel pijnklachten kun je eventueel paracetamol gebruiken en deze kun je het beste met een vaste regelmaat innemen. Neem zo nodig tot 4 maal per dag 1000 mg paracetamol voor de duur van 1 tot 2 weken. Als dit onvoldoende soelaas biedt, kun je in overleg met je huisarts overstappen op een NSAID, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen.Wanneer de huisarts raadplegen? Wanneer je direct na het voorval je enkel niet kan belasten, is het verstandig meteen een arts te raadplegen om te laten bekijken of de enkel gebroken is. Ook als de klachten na een paar dagen niet duidelijk zijn afgenomen, is het raadzaam een arts te raadplegen.Oefeningen bij een verstuikte enkel Lopen en fietsen Bij een verstuikte enkel is het van belang om de beweging, kracht en lenigheid van je enkel geleidelijk op te bouwen tot het oude niveau. Daarbij moet je bedenken dat lopen en fietsen de belangrijkste oefeningen zijn. Voorkom overbelasting. Bouw het langzaamaan op. Er zijn allerlei oefeningen die pezen en spieren van onderbeen en enkel versterken. Hierbij geldt altijd dat je de oefeningen niet te lang achter elkaar moet doen, het om de dag moet doen en het zes tot acht weken moet proberen vol te houden. Niet alleen de verstuikte enkel, maar ook de gezonde enkel moet bij de oefening betrokken worden.Enkeloefening met tenenloop Dit is de bekendste oefening bij een verzwikte enkel. Ga hierbij hoog op je tenen staan en loop tien passen vooruit. Draai je om terwijl je op je tenen blijft staan. Loop weer tien passen maar nu terwijl je tenen zo ver mogelijk naar buiten wijzen. Dit kun je bereiken door je benen naar buiten te draaien vanuit je heup. Draai je weer om terwijl je op je tenen blijft staan. Weer tien passen lopen, maar nu terwijl je tenen naar binnen wijzen. Draai hierbij je benen naar binnen vanuit je heup. Herhaal deze oefening drie keer achterelkaar en blijf steeds rechtop staan. Wanneer de oefening nog pijn doet, dan ben je er nog niet aan toe. Forceer niets. Probeer het een paar dagen later nog een keer. Richt je ondertussen op wandelen en fietsen.Hoelang duurt het herstel? Hoelang duurt het herstel van een verstuikte enkel? Als je een paar dagen nadat je je enkel hebt verstuikt weer gewoon op je enkel kunt staan èn in staat bent om te lopen, dan kun je er gevoeglijk vanuit gaan dat het een lichte verstuiking betreft en het herstel voorspoedig verloopt. Vaak kun je bij een verstuiking binnen één tot twee weken weer normaal lopen en je dagelijkse werkzaamheden weer oppakken (afhankelijk van het soort werk wat je doet). De meeste mensen met een verstuikte enkel zullen binnen zes tot acht weken na een enkelband-blessure weer normaal functioneren. Houd er rekening mee dat je pas na acht tot twaalf weken weer gewoon kunt sporten.Prognose enkelverstuiking De meeste enkelverstuikingen genezen zonder complicaties of moeilijkheden. Een operatie is zelden nodig bij milde of matige gevallen van een verstuikte enkel. Het wordt soms overwogen in geval van een ernstige verstuiking bij een professionele atleet of iemand anders die in de toekomst veel spanning op het gewricht zal leggen. Je kunt vaak aanvangen met oefeningen om de flexibiliteit en kracht van de enkel te behouden, zodra de zwelling is verdwenen en je zonder pijn kunt lopen.Complicaties Het niet adequaat behandelen van een verstuikte enkel, te snel weer activiteiten ondernemen na het verstuiken van je enkel of het herhaaldelijk verstuiken van je enkel, kan leiden tot de volgende complicaties:chronische enkelpijn chronische instabiliteit van het enkelgewricht artrose in het enkelgewricht Verstuikte enkel voorkomen Een aantal (voorzorgs)maatregelen kunnen voorkomen dat je je enkel verstuikt:Draag goed passende, stevige en ondersteunende schoenen die geschikt zijn voor de activiteit die je verricht. Train je onderbeenspieren. Je kunt tape of een brace dragen bij risicovolle sporten, zoals zaal- en fysiek contactsporten en/of bij een zwakke of eerder verwonde enkel. Warming-up voordat je gaat sporten. Wees voorzichtig bij het lopen, rennen of werken op een oneffen oppervlak. Draag zo min mogelijk schoenen met hoge hakken. Speel geen sport of neem geen deel aan activiteiten waarvoor je niet getraind bent.. Zorg voor een goede spierkracht en flexibiliteit. Doe aan stabiliteitstraining, inclusief balansoefeningen. Lees verder

De baarmoederhals is het onderste deel van de baarmoeder, de plaats waar een baby groeit tijdens de zwangerschap. De baarmoederhals heeft een kleine opening die uitzet tijdens de bevalling. Het menstruatiebloed van een vrouw verlaat tevens het lichaam via de baarmoederhals. Enkele aandoeningen aan de baarmoederhals komen mogelijk tot stand bij vrouwen, zoals kanker, cysten, poliepen, een ontsteking, … Deze veroorzaken niet altijd symptomen, maar vrouwen die wel tekenen ervaren, kampen bijvoorbeeld met abnormale vaginale bloedingen, een jeukende vagina en pijn tijdens of na het vrijen. Een regelmatig uitstrijkje laten uitvoeren bij de arts spoort veel van deze aandoeningen of problemen tijdig op zodat deze sneller behandeld worden en een betere prognose hebben. Afwezige baarmoederhals Een afwezige baarmoederhals (cervicale agenese / agenesis) is een zeldzame aangeboren afwijking, maar er zijn vrouwen gemeld in de medische literatuur met een afwezige baarmoederhals. Vaak hebben ze ook een afwezig baarmoederlichaam en ontbreekt ook het bovenste gebied van de vagina (mülleriaanse agenesis of Mayer-Rokitansky-Kuster-Hauser-syndroom). Een afwezige menstruatie en regelmatig pijn aan het buik en bekkengebied zijn enkele bekende symptomen van een afwezige baarmoederhals. Een onderdrukking van de menstruatie met continue gecombineerde oestrogeen- / progesteronpillen verbetert de pijngerelateerde klachten.Baarmoederhalskanker (cervixcarcinoom) Oorzaken Baarmoederhalskanker resulteert meestal uit een infectie met het humaan papillomavirus. Meestal ontstaan eerst abnormale cellen in de baarmoederhals, een aandoening die in medische termen bekend staat als cervicale dysplasie.Symptomen Kanker in de baarmoederhals veroorzaakt in een vroege fase meestal geen tekenen. In een latere fase ontstaan wel symptomen, zoals vaginale jeuk, pijn tijdens het vrijen en een abnormale vaginale bloeding na de geslachtsgemeenschap, tussen de menstruatieperioden of na de menopauze. In een gevorderd stadium kampt een vrouw met onder andere bekkenpijn, bloed in de urine, botpijn, botbreuken, vermoeidheid en een een gezwollen been.Behandeling Chirurgie, chemotherapie en/of radiotherapie vormen de bouwsteen van de behandeling van kanker aan de cervix.Prognose Door regelmatig een uitstrijkje te laten uitvoeren is de arts in staat om deze vorm van kanker tijdig op te sporen, waardoor de prognose beter is. Heeft de kanker echter reeds gezorgd voor uitzaaiingen (metastasen), dan zijn de vooruitzichten slechter.Preventie Vrouwen beoefenen best een veilige geslachtsgemeenschap en daarnaast is het mogelijk om zich te laten vaccineren tegen het humaan papillomavirus.Baarmoederhalsontsteking (cervicitis) Oorzaken Cervicitis is de medische term voor een ontsteking van de baarmoederhals. Dit is meestal te wijten aan een infectie zoals de seksueel overdraagbare aandoeningen chlamydia, gonorroe, genitale wratten, trichomoniasis of genitale herpes. Bacteriële vaginose (teveel groei van normale bacteriën in de vagina met een stinkende afscheiding), een allergie voor latex in condooms en andere aandoeningen omgevingsfactoren zijn ook bekende oorzaken voor een baarmoederhalsontsteking.Symptomen Bekende symptomen zijn onder andere een abnormale vaginale afscheiding, een jeukende vagina, lage rugpijn en abnormale vaginale bloedingen na de geslachtsgemeenschap.Behandeling Antibiotica behandelen bacteriële oorzaken van cervicitis. Antivirale geneesmiddelen zijn inzetbaar voor virale oorzaken van een baarmoederontsteking. Tot slot schrijft de arts antimycotica voor (geneesmiddelen om schimmels te doden) indien een schimmel verantwoordelijk is voor de aandoening. Andere therapieën zijn ook mogelijk zoals hormonale therapie, lasertherapie, cryochirurgie (behandeling via bevriezing). Slechts sporadisch is een volledige verwijdering van de baarmoeder (hysterectomie) noodzakelijkBaarmoederpoliepen en baarmoedercysten Wanneer zich baarmoederpoliepen of baarmoedercysten vormen, ontstaan abnormale gezwellen op de baarmoederhals.Cysten Ovula nabothi zijn goedaardige cysten die zich bij vruchtbare vrouwen op de baarmoederhals ontwikkelen. De baarmoederhalsklieren scheiden slijm uit, wat te vinden is in de cysten. De witte tot gele gladde cysten zijn meestal klein en veroorzaken geen pijn, ongemak of andere tekenen. Zijn de cysten erg groot, dan verwijdert de arts deze door middel van een operatie, verbrandt hij deze door middel van elektrische stroom (elektrocauterisatie) of bevriest hij deze (cryotherapie).Poliepen Poliepen ontwikkelen zich meestal als gevolg van een ontsteking of anders als gevolg van verhoogde oestrogeenspiegels. Bekende symptomen van poliepvorming in de baarmoederhals zijn abnormale vaginale bloedingen, een zware menstruatie en een vaginale afscheiding. Vrouwen die weinig of geen last ervaren van de cysten of poliepen, hebben geen behandeling nodig. Indien poliepen echter kwaadaardig zijn, of indien de cysten of poliepen leiden tot vervelende symptomen, is een operatie nodig.Diagnose en onderzoeken van soorten baarmoederhalsaandoeningen De arts voert diverse onderzoeken uit om een probleem met de baarmoederhals te diagnosticeren:beeldvormende onderzoeken zoals een CT-scan, een MRI-scan, een PET-scan een colposcopie en cervicale biopsie: inwendig kijkonderzoek van de baarmoederhals, vagina en vulva waarbij de arts een stukje weefsel uit de baarmoederhals verzamelt en onder een microscoop laat onderzoeken een gynaecologisch onderzoek een HPV-DNA-test: humaan papillomavirus opsporen via speciaal bloedonderzoek een kegelbiopsie: cellen verwijderen uit de baarmoederhals een uitstrijkje Lees verder

Bij een gekneusde enkel of een verstuiking van de enkel klapt je voet plotsklaps naar binnen, als gevolg waarvan de enkelband uitrekt of inscheurt en de enkel dik wordt. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Een ongeluk is de belangrijkste oorzaak van een verwonding of een breuk. Niemand is ervan gevrijwaard; het kan iedereen overkomen. Atleten, dansers, mensen die betrokken zijn bij zware lichamelijke arbeid en kinderen lopen meer risico op ongelukken. De meest getroffen gebieden zijn de elleboog, schouder, hand, knie, hand en voet. Een gekneusde enkel is een veel voorkomend verschijnsel bij lichamelijk actieve mensen. Bij een verstuikte enkel voel je plotseling een scherpe pijn, veelal aan de buitenkant van de enkel. Later treedt zwelling op en vormt er zich een balvormige blauwe plek door de bloeduitstorting onder de huid. Gekneusde enkel In het enkelgewricht komen drie botten tezamen, het scheenbeen, het kuitbeen en het sprongbeen. Het is een plek die vaak getroffen wordt door een verwonding of breuk. Bij een gekneusde enkel klapt je voet plotsklaps naar binnen wanneer de voet verkeerd neerkomt of wanneer er een ongebruikelijke hoeveelheid kracht op het gewricht wordt uitgeoefend. Dergelijke verwondingen aan de pezen en banden (ligamenten) van de enkel treden vooral op tijdens het sporten, hardlopen of wandelen, maar het kan ook gebeuren tijdens zoets triviaals als uit je bed stappen. Enkelblessures zijn vaak pijnlijk en kunnen je flink belemmeren in het uitvoeren van je dagelijkse activiteiten.Oorzaken van een verstuikte enkel Bij een gekneusde enkel komt de enkelband onder spanning te staan en rekt uit en/of scheurt in. Dit gebeurt meestal wanneer de voet naar binnen of buiten wordt gedraaid. Dit kan op onder meer de volgende manieren plaatsvinden:Op een onhandig manier je voet plaatsen tijdens het hardlopen, traplopen of bij het opstaan uit bed. Op een onregelmatige ondergrond stappen, zoals in een gat of over een loszittende tegel struikelen. De ene speler stapt op de andere tijdens het sporten. Symptomen: zwelling, blauwe plek en pijn Wanneer een enkel geblesseerd is geraakt treedt er een ontsteking op. Bloedvaten gaan lekken en laten bloed doorsijpelen in het zachte weefsel rondom het gewricht, wat blauwe plekken en zwelling tot gevolg heeft. Er treden de volgende symptomen op:Enkelzwelling als gevolg van toegenomen vocht in het weefsel. Soms is de enkelzwelling dermate dat er een putje in de huid achterblijft als je er met je vinger opdrukt. Pijn omdat de zenuwen gevoeliger zijn: het gewricht doet pijn en kan kloppen. Een verstuikte of gekneusde enkel doet de eerste 10 dagen vaak zo zeer dat lopen schier onmogelijk is. De pijn wordt vaak erger als je op het aangedane gebied drukt, door de voet in bepaalde richtingen te bewegen, of door het gewricht te belasten (door erop te lopen of te staan). Roodheid en warmte, wat wordt veroorzaakt door een verhoogde bloedtoevoer naar het getroffen gebied. Er ontstaat een balvormige blauwe plek wat het gevolg is van de bloeduitstorting onder de huid. Na een tijdje zakt het bloed naar onderen. Later verkleurt de plek groen en geel. Wanneer medische hulp inschakelen? Huisarts Het is meestal niet nodig om met een gekneusde enkel naar de huisarts te gaan. Het probleem is om een ​​verstuiking te onderscheiden van een ernstiger letsel zoals een gebroken enkel. Neem in de volgende gevallen contact op met een arts:De pijn in de enkel is ernstig of verergert, ondanks het gebruik van vrij verkrijgbare pijnstillers en zelfzorgmaatregelen. Je kunt niet lopen of je kunt niet lopen zonder hevige pijn te ervaren. Je enkel verbetert niet binnen 5-7 dagen. De pijn hoeft niet weg te zijn, maar de kneuzing moet wel verbeteren. Spoedeisende hulp De indicaties om naar de afdeling spoedeisende hulp van een ziekenhuis te gaan, zijn vergelijkbaar met die waarvoor je je huisarts moet raadplegen:Ernstige pijnklachten. Voet of enkel is misvormd of ernstig opgezwollen. Je kunt niet lopen zonder pijnklachten. Ernstige pijn bij het drukken op de knobbel aan de binnen- of buitenzijde van de enkel. Onderzoek en diagnose De arts zal controleren of er sprake is van een breuk of andere ernstige verwonding, die een medische ingreep behoeft. Bij het lichamelijke onderzoek zal de arts ook bekijken of je niet de zenuwen of slagaders aan de voet hebt verwond. De arts zal de voet en enkel verplaatsen en bewegen om te bepalen welke gebieden erbij betrokken zijn. De arts zal ook de achillespees controleren om te kijken of deze gescheurd is. Röntgenfoto's kunnen een breuk uitsluiten.Behandeling van een enkelverstuiking Behandeling is gericht op het verminderen van de pijn en bevorderen van genezing en herstel:Rust voorkomt verder letsel en vermijdt verdere belasting van het ontstoken en aangedane weefsel. Leg je enkel hoog, idealiter in een stand iets hoger dan je hart. Koel de plek met een ice pack en herhaal dit meerdere keren per dag in de eerste dagen na het incident. IJs zal de verhoogde bloedstroom naar het geblesseerde gebied tegengaan.Het vermindert de zwelling, roodheid en warmte. Compressie kan helpen de zwelling te verminderen. Een tapebandage of brace kan enige stevigheid geven, maar je moet ze niet strak aanbrengen. Ook mag deze bandage pas worden aangelegd als de enkel niet meer gezwollen is. Paracetamol helpt tegen de pijn. Anti-inflammatoire pijnstillers (NSAID's) verminderen de pijn en bestrijden de zwelling. Verscheidene zijn beschikbaar zonder recept, zoals ibuprofen en naproxen. Raadpleeg echter eerst de bijsluiter, want deze middelen zijn niet voor iedereen geschikt. Neem contact op met je huisarts als de pijn of zwelling na 4 of 5 dagen nog niet aanzienlijk zijn verminderd.Preventie Preventie van een gekneusde enkel kan door de volgende maatregelen:Het dragen van de juiste schoenen; stevig en ondersteunend. Houd je enkels krachtig en wendbaar. Neem zo nodig contact op met je huisarts of fysiotherapeut voor spierversterkende oefeningen als je zwakke enkels hebt. Draag de juiste schoenen voor de activiteit die je op dat moment doet. Je moet altijd stevige schoenen dragen die je enkels de juiste ondersteuning geven. Draag voetbalschoenen als je gaat voetballen en draag loopschoenen als je gaat wandelen, etc. Als je deelneemt aan een sport of sportactiviteit, kun je overwegen om extra ondersteuning te bieden aan je enkels als deze zwak zijn. Als je herhaaldelijk je enkels verstuikt, kan het dragen van een enkelbrace helpen. Zorg ervoor dat het speelveld vrij is van losliggende elementen waar je over kunt vallen of gaten waar je met je voet in kunt stappen. Verwijder eventuele obstakels (zoals een matje of hoge drempel) waar je overheen kunt struikelen uit je huis of tuin. Prognose Meestal geneest een gekneusde enkel zonder complicaties of blijvende kalchten. Na 3 of 4 dagen wordt de pijn minder en vaak kun je 2 weken weer gewoon lopen, fietsen, dansen en springen. Lees verder

Een gezwollen teelbal kan verschillende oorzaken hebben, waarvan sommige een medische noodgeval vormen. Teelbalzwelling kan worden waargenomen wanneer er een gelokaliseerde vergroting van een testikel of een meer algemene vergroting van het scrotum aanwezig is. Eén bal kan zijn getroffen of beide ballen en het kan gepaard gaan met pijn en andere symptomen, zoals een bultje in de testikel. Buikpijn, misselijkheid en braken kunnen ook voorkomen. Een veel voorkomende oorzaak van een gezwollen teelbal is een teelbalontsteking. Teelbalkanker komt evenwel niet zo vaak voor. Toch moet je wel alert blijven op eventuele symptomen die kunnen wijzen op teelbalkanker. Een vroege opsporing en behandeling heeft een gunstige prognose. Oorzaken van een gezwollen teelbal Gezwollen testikels of zwelling van het scrotum kan voortvloeien uit een gedraaide teelbal of teelbaltorsie, wat een medische noodsituatie is. Teelbaltorsie is een aandoening waarbij de testikel in het scrotum draait, waardoor de bloedtoevoer naar de testikel wordt onderbroken. Teelbaltorsie is een noodgeval, aangezien de onderbreking van de bloedtoevoer kan leiden tot weefselsterfte van de getroffen testikel. Ontsteking van de teelbal (orchitis) of bijbalontsteking (epididymis), kunnen ook leiden tot een zwelling van de teelbal. Andere oorzaken zijn anatomische abnormaliteiten, infecties, liesbreuk en tumoren. Een hydrocèle of water(zak)breuk is een goedaardige, abnormale hoeveelheid vocht tussen bal en het vlies dat de zaadbal omgeeft. Een varicocèle is een vergroting van de aderen binnen het scrotum en omvat de testikels zelf niet. Teelbalkanker is een minder vaak voorkomende oorzaak van zwelling in de testikel. Wanneer congestief hartfalen zorgt voor vochtophoping in de onderste ledematen, kan het zo ernstig zijn dat er scrotale zwelling optreedt, hoewel de testikels zelf niet worden beïnvloed.Symptomen van zwelling van het scrotum Naast een zichtbare vergroting van de teelbal of het scrotum, kan je last krijgen van bijkomende symptomen. De symptomen die je ervaart zullen afhangen van de oorzaak van de zwelling. Symptomen die je naast een teelbalzwelling kunt ervaren, zijn:Neem contact op met je huisarts als je een van deze symptomen hebt.Opgezwollen teelbal door ontsteking Teelbalontsteking Teelbalontsteking of orchitis is een ontsteking van een of beide testikels. Het wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie of door het bofvirus. Bacteriële orchitis kan worden veroorzaakt door seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's), in het bijzonder gonorroe of chlamydia. Bacteriële orchitis komt vaak voort uit epididymitis, een ontsteking van de bijbal of epididymis, het orgaan dat achter de teelbal in de balzak is gelegen. In dat geval heet het epididymo-orchitis. Een teelbalontsteking gaat gepaard met pijn en zwelling. Koorts, misselijkheid en braken kunnen ook optreden.Bijbalontsteking De bijbal of epididymis ligt direct tegen de zaadbal (teelbal of testis) aan in de balzak (scrotum). De bijbal is een langwerpig orgaantje, welke bestaat uit de afvoergangen die vanuit de teelbal komen. De bijbal is slechts enkele centimeters lang. Het kronkelige buisje bewaart en vervoert de rijpe spermacellen (spermatozoa) tot de eerstvolgende zaadlozing. Een ontsteking van de bijbal, wordt bijbalontsteking of epididymis genoemd.De oorzaken van een bijbalontsteking kunnen variëren, afhankelijk van je leeftijd en je gedrag. Bij kinderen wordt het meestal geassocieerd met een urineweginfectie. Bij jonge, seksueel actieve mannen, is er vaak sprake van een seksueel overdraagbare aandoening (soa), overwegend chlamydia, minder vaak gonorroe, of beide. Bij oudere mannen wordt het vaak veroorzaakt door prostatitis (prostaatontsteking), doordat bacteriën de zaadleider ingaan en uiteindelijk pijn in de liezen geven, of een bijbalontsteking. Ook kan en anatomische afwijking van de urinewegen en recent urologisch onderzoek (bijvoorbeeld diagnostische katheterisatie) een verhoogd risico geven op het ontwikkelen van een bijbalontsteking.Pijn, gevoeligheid en zwelling in de balzak welke geleidelijk aan erger worden, zijn de meest voorkomende symptomen van bijbalontsteking. De pijn in de balzak kan heviger worden als je moet poepen of bij inspanning. Andere symptomen waar je last van kunt krijgen zijn koorts en koude rillingen, vaak moeten plassen of pijn bij het plassen en/of een afscheiding uit de penis. Je kunt ook last krijgen van pijn tijdens de geslachtsgemeenschap of wanneer je klaarkomt.Teelbalkanker Teelbalkanker komt voor in de testikels, die zich in het scrotum bevinden, een losse zak onder de penis. De testikels produceren mannelijke geslachtshormonen en sperma voor de voortplanting.In vergelijking met andere vormen van kanker is teelbalkanker zeldzaam. Teelbalkanker is evenwel de meest voorkomende kanker bij Nederlandse mannen tussen de 15 en 35 jaar. Symptomen kunnen bestaan uit:Een bultje, knobbeltje of vergroting in een testikel; Een zwaar gevoel in het scrotum; Een doffe pijn in de buik of lies; Een plotselinge opbouw van vloeistof in het scrotum; Pijn of ongemak in een teelbal of het scrotum. Als de kanker niet wordt behandeld en zich verspreidt naar andere delen van het lichaam kunnen zich verschillende andere klachten ontwikkelen:Liesbreuk Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek of opening in de buikwand. Er verschijnt dan een zwelling of bobbel op de plek van de breuk in één van de liezen. Een grote liesbreuk kan tot in de balzak komen, waarbij de breuk de teelbal van zijn plaats drukt. 's Ochtends is de breuk vaak verdwenen, maar als er druk op de buik komt te staan zal deze opnieuw de kop opsteken.Hydrocèle of water(zak)breuk Een hydrocèle of waterzakbreuk is een ophoping van vocht in het scrotum, als gevolg waarvan een zwelling ontstaat aan één of beide zijden in de balzak. Een waterzakbreuk komt vaak voor bij pasgeborenen en verdwijnt meestal zonder behandeling tijdens het eerste levensjaar. Oudere jongens en volwassen mannen kunnen een hydrocèle ontwikkelen als gevolg van een ontsteking of trauma in de balzak.Varicocèle of zakaderbreuk Een varicocèle of zakaderbreuk is een verzameling van verwijde bloedvaten in het scrotum. Een varicocèle is vergelijkbaar met een spatader die in je been kan optreden. Een varicocèle wordt geassocieerd met een lage spermaproductie en verminderde spermakwaliteit, wat kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid of onvruchtbaarheid. Niet alle gevallen van een zakaderbreuk zijn van invloed op de spermaproductie. Een varicocèle kan er ook voor zorgen dat een teelballen zich niet normaal ontwikkelen of krimpen.Spermatocèle of zaadcyste Een spermatocèle of zaadcyste verwijst naar een abnormale holte in de bijbal, die is gevuld met dode zaadcellen. De exacte oorzaak van een zaadcyste is onbekend, maar het kan het gevolg zijn van een verstopping in een van de kanaaltjes die sperma transporteren. Een zaadcyste heeft meestal geen invloed op de vruchtbaarheid.Zwelling van het scrotum door insectenbeet Het ontstaan van een zwelling op het scrotum met lichte jeuk en roodheid kunnen wijzen op een insectenbeet op het scrotum. Krabben verergert de klachten.Nierstenen Een niersteen kan sterke pijn (flankpijn) veroorzaken die soms uitstraalt naar de lies en de balzak, wat soms gepaard kan gaan met zwelling.Oedeem of vochtophoping in teelbal Sommige mannen met congestief hartfalen of nierproblemen houden vocht vast in de ledematen, wat bekend staat als perifeer oedeem. Hierbij kan soms ook een vochtophoping in het scrotum ontstaan, waardoor er een zwelling ontstaat.Trauma of letsel Een trauma aan één of aan beide teelballen kan gepaard gaan met extreme pijn en zwelling. Een directe slag op het scrotum, bijvoorbeeld door een trap tussen de benen, veroorzaakt meestal slechts tijdelijk ernstige pijn en zwelling. Een stomp trauma als gevolg van een sportblessure, een trap of stoot of een auto-ongeluk, is vaak de oorzaak van gezwollen teelballen.Onderzoek en diagnose Teelbalontsteking, bijbalontsteking en andere klachten die een gezwellen teelbal kunnen veroorzaken, wordt gediagnosticeerd door het verrichten van lichamelijk onderzoek en het doornemen van je medische voorgeschiedenis en ervaren klachten. Bij vermoeden van een urineweginfectie zal urineonderzoek plaatsvinden en wanneer een soa in het spel lijkt te zijn, kan een onderzoek van de urine en/of een uitstrijkje uit je plasbuis nodig zijn. Bij mannen wordt alleen een uitstrijkje uit de plasbuis genomen als je afscheiding hebt of pijn bij het plassen. Dat uitstrijkje wordt onderzocht op gonorroe. Voor het onderzoek op chlamydia volstaat een kleine hoeveelheid urine. Aangezien de klachten van bijvoorbeeld een bijbalontsteking erg kunnen lijken een teelbaltorsie (hierbij is de teelbal in het scrotum gedraaid), kan de arts bij twijfel en echo laten uitvoeren.Behandeling van een gezwollen teelbal Behandeling van een gezwollen teelbal varieert en is afhankelijk van de oorzaak.TeelbalontstekingMedicatie kan de oorzaak van bacteriële teelbalontsteking behandelen en kan sommige symptomen van virale orchitis verlichten. Het kan enkele weken duren voordat de scrotale gevoeligheid helemaal is verdwenen.BijbalontstekingHet voorschrijven van een antibioticum met zo nodig gelijktijdig pijnstilling met paracetamol (of een NSAID), is de meest aangewezen behandeling van een bijbalontsteking. Normaal gesproken neemt de pijn na een paar dagen af, maar de zwelling houdt vaak langer aan. De pijn en zwelling kunnen verder behandeld worden door kortdurende bedrust en het hoogleggen van het scrotum met een speciaal verband (een kussentje van watten). Plaatselijke koeling met koude kompressen kan ook helpen.Als je epididymitis hebt gekregen door een soa, dan is het raadzaam om in het vervolg veilig te vrijen en onbeschermd seksueel contact (met wisselende partners) te vermijden. Een duurzame en wederzijds monogame relatie is de beste manier om soa's te voorkomen.TeelbalkankerTeelbalkanker is goed behandelbaar, zelfs als de kanker zich heeft verspreid in de teelbal. Afhankelijk van het type en stadium van de kanker, kan je een van de volgende behandelingen krijgen, of een combinatie ervan:Chirurgie: het verwijderen van de getroffen teelbal; Chemotherapie; Radiotherapie (bestraling). LiesbreukChirurgie is de primaire behandeling voor een liesbreuk. Het is een zeer gebruikelijke operatie en een zeer succesvolle procedure wanneer deze uitgevoerd wordt door een goed opgeleide en ervaren chirurg.Hydrocèle of water(zak)breukEen waterzakbreuk is meestal niet pijnlijk of schadelijk en heeft geen behandeling nodig. Bij volwassen mannen trekt het vaak binnen zes maanden vanzelf weg. Een hydrocèle vereist alleen behandeling als het dermate groot is dat het ongemak of ontsteking veroorzaakt. Dan moet het mogelijk chirurgisch worden verwijderd.Varicocèle of zakaderbreukDe meeste varicocèlen ontstaan in de loop van de tijd. Gelukkig zijn ze meestal gemakkelijk te diagnosticeren en veelal is behandeling niet nodig. Als een varicocèle symptomen veroorzaakt, kan het vaak chirurgisch worden hersteld.Spermatocèle of zaadcysteBehandeling is vaak niet nodig. Als een spermatocèle dermate groot is dat deze ongemak veroorzaakt, kan de arts een operatie voorstellen.InsectenbeetBij jeuk, pijn en zwelling als gevolg van een insectenbeet, geeft een koude, natte doek verlichting. Je kunt ook antijeukmiddelen gebruiken, zoals menthol strooipoeder of een crème.NierstenenEen niersteen plas je meestal binnen enkele uren tot dagen vanzelf uit, waarna de pijn weggaat. Ter verlichting van de pijn kan een pijnstiller genomen worden, zoals diclofenac.OedeemErnstig oedeem kan worden behandeld met medicijnen (plaspillen) die ervoor zorgen dat je lichaam overtollige vloeistof in de vorm van urine afvoert. Langetermijnbehandeling is meestal gericht op het behandelen van de onderliggende oorzaak van de zwelling. Als oedeem optreedt als gevolg van medicijngebruik, kan de arts je recept aanpassen of overstappen op een alternatief die geen oedeem veroorzaakt.Prognose De vooruitzichten voor van scrotale zwelling variëren afhankelijk van de ernst van de zwelling en de oorzaak. Een opgezwollen teelbal als gevolg van een blessure of trauma zal meestal overgaan na verloop van tijd, terwijl andere oorzaken vaak een medische behandeling vereisen. Met vroege diagnose en de juiste behandeling, zijn de vooruitzichten over het algemeen goed. Lees verder

Blaaskanker (blaascarcinoom) is kanker die begint in de blaas, het lichaamsdeel in het midden van de onderbuik dat urine opslaat en vrijlaat. Deze ziekte, die vooral ouderen aantast, heeft geen bekende oorzaak. Wel zijn uitlokkende risicofactoren bekend, waarvan roken de belangrijkste is, maar ook contact met bepaalde chemicaliën staat bekend als een uitlokkende factor. Bloed in de urine is het belangrijkste symptoom van blaaskanker. Dit symptoom vraagt steeds om een medisch onderzoek want dit valt vaak doch niet altijd te wijten aan andere ziekten. De meeste patiënten krijgen een chirurgische ingreep waarbij de arts de tumor of (een deel van) de blaas verwijdert. Radiotherapie en chemotherapie zijn ook inzetbaar, en dit vaak als een operatie aan de blaas niet mogelijk is. De arts volgt de patiënt met blaaskanker nadien nauwlettend op omdat de kanker vaak terugkeert. De vooruitzichten zijn tot slot bij een groot deel van de patiënten goed maar veel hangt af van het soort tumor. Oorzaken en vormen blaaskanker Blaaskanker begint vaak in de epitheelcellen (bovenste cellen in dekweefsel) van de blaas. Dit type tumor is gekend als een urotheelceltumor, een overgangsepitheelcarcinoom of een overgangsepithelioom, allen synoniemen. Andere typen zijn een plaveiselcelcarcinoom (vorm van huidkanker) en een adenocarcinoom. Blaastumoren zijn ingedeeld volgens de groeiwijze. Papillaire tumoren lijken op wratten en zijn bevestigd aan een steel. Niet-papillaire (zittende) tumoren zijn plat. Deze zijn veel minder frequent, maar zijn wel meer invasief en hebben een slechtere uitkomst. De precieze oorzaak van blaaskanker is niet bekend, al zijn verhogende risicofactoren wel gekend.Risicofactoren: Werken met chemische stoffen en roken Aandoeningen en medische behandelingen Volgende aandoeningen en medische behandelingen verhogen de kans op blaaskanker:blaaskanker in het verleden: Blaaskanker keert soms terug, vooral wanneer artsen de blaas niet weggenomen hebben. blaasontsteking: Een chronische blaasontsteking (cystitis) of irritatie aan de blaas leidt tot een bepaald type blaaskanker. chemotherapie: Sommige vormen van chemotherapie verhogen de kans op blaaskanker. chronische blaasstenen (harde ophopingen van mineralen in de blaas) de ziekte van Cowden: Deze ziekte is het gevolg van mutaties (wijzigingen) in het PTEN-gen wat vooral gepaard gaat met borstkanker en schildklierkanker, maar soms komt hierbij ook blaaskanker voor. diabetesmedicijn pioglitazon (Actos): Wanneer een patiënt met diabetes mellitus (suikerziekte) dit geneesmiddel langer dan één jaar gebruikt, ontstaat een verhoogd risico op blaaskanker. een eerdere operatie waarbij de arts een deel van de prostaatklier verwijderd heeft voor de behandeling van goedaardige prostaatvergroting een langdurige blaaskatheter wat leidt tot verlamming van de blaasspier het Costello-syndroom: Kort gestalte en ontwikkeling van tumoren het Lynch-syndroom: Verhoogd risico op dikkedarmkanker of andere kankervormen radiotherapie: Vrouwen die radiotherapie hebben gehad voor de behandeling van baarmoederhalskanker, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van blaaskanker. retinoblastoom: Een mutatie van het retinoblastoom-gen veroorzaakt oogkanker bij zuigelingen en verhoogt bovendien het risico op blaaskanker. schistosomiasis: Een parasitaire infectieziekte door wormen met intestinale of urogenitale symptomen die langdurig onbehandeld is gebleven, draagt bij tot het ontstaan van blaaskanker. Omgevingsfactoren Ook omgevingsfactoren dragen bij aan de totstandkoming van kanker in de blaas zoals:arsenicum (arseen) in drinkwater: Dit komt vooral in ontwikkelingslanden voor. blootstelling aan chemische stoffen op het werk: Ongeveer 25% van de patiënten met blaaskanker resulteren uit de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen op het werk zoals aromatische amines, polycyclische aromatische koolwaterstoffen, pesticiden, zware metalen, dieseluitlaatgassen, aardolieproducten, oplosmiddelen, haarkleurmiddelen, organische stoffen, kleurstoffen, ... In sommige industriële sectoren is daarom een hoger risico op kanker in de blaas aanwezig zoals bij werknemers die werken met rubber, leer, textiel, verf en chemische producten. Drukkers, schilders, machinisten, kappers enzovoort lopen eveneens een verhoogd risico door de materialen waarmee ze werken. geslacht: Mannen zijn drie keer vaker dan vrouwen aangetast; mannen krijgen in Nederland ongeveer 2.500 keer de diagnose van blaaskanker, terwijl dat bij vrouwen gemiddeld 850 keer is. hormonaal: vroege menopauze huidskleur: Mensen met een blanke huidskleur zijn dubbel zo vaak getroffen dan mensen met een donkere huidskleur. leeftijd: Het risico op blaaskanker stijgt met het verouderen; ongeveer 90% van de patiënten met blaaskanker is ouder dan 55 jaar. omgeving: Leven in een stedelijk gebied doet vaker blaaskanker tot stand komen. onvoldoende vocht drinken: De blaas weinig ledigen leidt tot “actievere” chemicaliën in de blaas. roken: Het risico op het ontwikkelen van een blaascarcinoom is 2-6 keer hoger bij rokers dan bij niet-rokers. Dit is de belangrijkste risicofactor voor blaaskanker. voedingssupplementen met aristolochiazuur: Voornamelijk kruiden van Aristolochia familie zijn verbonden met een verhoogd risico op blaaskanker. Symptomen: Bloed in urine Kenmerkende symptomen van blaaskanker omvatten:Daarnaast treden algemene symptomen op zoals buikpijn, gewichtsverlies, opgezette benen en vermoeidheid.Diagnose en onderzoeken Lichamelijk onderzoek Meestal diagnosticeert de arts blaaskanker in een vroeg stadium. Bij een oppervlakkige tumor voelt de arts geen afwijkingen in de blaas, maar wanneer de tumor uitgezaaid is, is hij vaak wel in staat om een gezwel in de blaas te voelen.Diagnostisch onderzoek De arts voert een digitaal rectaal onderzoek en een bekkenonderzoek uit. Daarnaast zijn tal van (beeldvormende) onderzoeken nodig voor het diagnosticeren van kanker alsook voor het bepalen van het tumorstadium en het uitsluiten van andere aandoeningen:een CT-scan van de buik en het bekkengebied (gedetailleerde beelden van weefsels en organen) een cystoscopie (inwendig onderzoek van de binnenkant van de blaas met een camera) met biopsie (stukje weefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken) een echografie van blaas en buik (uitbreidingsgraad van tumor bepalen) een intraveneuze pyelografie (dit is een onderzoek dat de arts inzet om afwijkingen in de urinewegen op te sporen) een MRI-scan van de buik een PET-scan (kankercellen zijn meer actief en daarom zichtbaar bij dit beeldvormend onderzoek) een urinecytologie (toont eventuele kankercellen en bevestigt bloed in de urine) een urineonderzoek (onthult bloed in de urine) Differentiële diagnose Elke patiënt met bloed in de urine heeft een urologisch onderzoek nodig, want dit wijst mogelijk op tal van aandoeningen, die niet altijd even ernstig zijn. De symptomen van blaaskanker doen soms denken aan volgende ziekten:een blaasontsteking bij vrouwen een ureteraal trauma een urineweginfectie bij mannen hemorragische infectieuze cystitis nephrolithiasis (nierstenen) nierkanker renaal transitionaal celcarcinoom Behandeling met chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie De behandeling van blaaskanker is afhankelijk van het stadium van de kanker, de ernst van de symptomen en de algehele gezondheid van de patiënt. De meeste patiënten zijn in een vroeg kankerstadium gediagnosticeerd, hetgeen een gunstigere prognose inhoudt.Tumor in bekleding van blaas Wanneer de tumor nog in de bekleding van de blaas aanwezig is en de blaasspier nog niet bereikt heeft, verwijdert de arts de tumor en blijft de blaas verder intact. Hij plaatst hierbij ook rechtstreeks chemotherapie of immunotherapie in de blaas.Tumor in of voorbij de blaasspier Bij de aanwezigheid van kankercellen in de blaasspier en het vetweefsel, zijn diverse behandelingen mogelijk. De arts verwijdert hierbij de volledige blaas en de nabijgelegen lymfeklieren (radicale cystectomie), of soms een gedeelte van de blaas, gevolgd door radiotherapie en chemotherapie. Chemotherapie is soms nuttig om de tumor voor de operatie te doen krimpen. Een combinatie van chemotherapie en radiotherapie is nuttig bij patiënten waarbij een operatie niet mogelijk is. De meeste mensen met stadium IV (uitzaaiingen naar nabijgelegen structuren) krijgen chemotherapie.OpvolgingNa de behandeling van blaaskanker krijgt de patiënt een nauwkeurige opvolging door een arts. Regelmatig krijgt de patiënt namelijk een CT-scan om eventuele uitzaaiingen of een terugkeer van de kanker op te sporen. Ook is het belangrijk dat de patiënt bij deze opvolgbezoeken de status van de symptomen meldt. Daarnaast voert de arts regelmatig een bloedonderzoek uit om te kijken of de patiënt niet lijdt aan bloedarmoede. Elke drie tot zes maanden na de behandeling krijt de patiënt een grondig blaasonderzoek. Een urineonderzoek is ook regelmatig vereist wanneer de arts de blaas niet verwijderd heeft.Prognose De vooruitzichten voor patiënten met blaaskanker zijn divers en afhankelijk van de respons op de behandeling. De vooruitzichten voor een laaggradige tumor die nog niet verspreid is tot de blaasspier, is vrij goed. Dit geldt voor ongeveer 70% van de gediagnosticeerde patiënten met blaaskanker. Hoewel het risico op een terugkeer van blaaskanker vrij hoog is, zijn de meeste vormen van terugkerende blaaskanker wel chirurgisch te behandelen. Voor patiënten bij wie de tumor zich al heeft verspreid buiten de blaasspier, zijn de overlevingskansen slechter; meer dan de helft van hen komt hieraan te overlijden. Bij patiënten bij wie die de blaastumor uitgezaaid is tot de nabijgelegen organen en structuren, is de prognose uiterst somber; in dit stadium overleeft bijna geen enkele patiënt de ziekte.Complicaties kanker in blaas Afhankelijk van het soort tumor, zaait deze geleidelijk of snel uit naar andere organen en weefsels via de lymfeklieren in het bekken. Blaaskanker verspreidt zich naar nabijgelegen gebieden zoals de botten (botmetastasen), lever (levermetastasen) en longen (longmetastasen).Andere complicaties van blaaskanker omvatten: Preventie blaascarcinoom Stoppen met roken is belangrijk bij blaaskanker. Ook is het verstandig om de blootstelling aan chemische stoffen te vermijden. Uit een wetenschappelijk onderzoek dat in april 2017 verschijnt in het tijdschrift Journal of Korean Medicine Science, blijkt dat geen enkel soort vitamine of antioxidant nuttig is in de preventie voor blaaskanker. Ook het drinken van bepaalde soorten thee werkt niet preventief tegen blaaskanker. Dit werd namelijk gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Front Physiol in januari 2017. Lees verder

Bij goedaardige prostaatvergroting is de prostaatklier vergroot. De prostaat omringt de urethra, de urinebuis. Veelal ontstaat deze aandoening als gevolg van het normale verouderingsproces. Als de prostaat vergroot, blokkeert de prostaat gedeeltelijk of geheel de urineleider, waardoor plasproblemen ontstaan. Deze afwijking behoeft niet altijd een behandeling. Heel veel medicijnen, minimaal invasieve behandelingen en chirurgische technieken zijn mogelijk om de vergrote prostaat te verkleinen en de daarmee gepaard gaande plasproblemen te verhelpen. De vooruitzichten voor een goedaardige prostaatvergroting zijn over het algemeen uitstekend. Onbehandeld leidt een vergroting van de prostaat tot ernstige problemen met de urinewegen of nieren. Synoniemen goedaardige prostaatvergroting Goedaardige prostaatvergroting is tevens gekend onder deze andere gebruikte termen:benigne / goedaardige prostaathyperplasie benigne / goedaardige prostaathypertrofie vergrote prostaat Epidemiologie benigne prostaathyperplasie Goedaardige prostaatvergroting komt het meest voor bij zestigplussers. Ongeveer de helft van de mannen boven 75 jaar hebben te maken met een vergrote prostaat. Deze aandoening komt minder vaak voor bij mensen van Aziatische afkomst. Mannen met een zwarte huidskleur krijgen veelal eerder te maken met symptomen van prostaatvergroting dan mannen met een blanke huidskleur.Oorzaken aandoening: Veroudering De oorzaak van goedaardige prostaatvergroting is onbekend. Goedaardige prostaathyperplasie is een normaal onderdeel van het verouderingsproces bij mannen, veroorzaakt door veranderingen in hormoonbalans en celgroei. Door de vergroting zijn veranderingen mogelijk aan de klier en het bindweefsel van de prostaat. Door de vergroting van de klier ontstaan problemen met de urinebuis, waardoor de urinestroom belemmerd is.Risicofactoren vergroting van prostaat Enkele risicofactoren zijn bekend voor een vergrote prostaat:etnische achtergrond. Mannen met een zwarte of blanke huidskleur zijn vaker getroffen dan mannen van Aziatische afkomst familiegeschiedenis. Bloedverwanten met prostaatproblemen verhogen het risico op goedaardige prostaatvergroting levensstijl: Obesitas, alcohol en cafeïne zijn verhogende risicofactoren medicijnen: Het gebruik van bètablokkers (medicijnen voor het verlagen van de bloeddruk), bepaalde antihistaminica en decongestiva doet de kans stijgen op de ontwikkeling van een vergrote prostaat veroudering: Veelal krijgen ouderen te maken met prostaatvergroting ziekten: Diabetes mellitus (suikerziekte) en hart- en vaatziekten verhogen de kans op benigne prostaathyperplasie Symptomen: Plasproblemen Diverse plasproblemen treden op bij de patiënt. De patiënt moet namelijk meer urineren, en dit begint voornamelijk 's nachts (nycturie). Moeilijkheden of vertragingen bij het opstarten van de urinestroom, met een variabele en verminderde urinestraal en nadruppelen zijn andere vaak aanwezige symptomen. Bij veel mannen verschijnt acute urineretentie (blaas niet (volledig) kunnen ledigen) of retentie met overloopincontinentie (plots zonder aandrang urineren). Mannen hebben tevens het gevoel dat ze de blaas niet volledig kunnen legen, waardoor ze soms meer gaan persen tijdens het urineren. Grote hoeveelheden plassen (polyurie) of vaak plassen (pollakisurie) zijn andere mogelijke plasproblemen. Af en toe krijgt een man te maken met ernstige hematurie (bloed in de urine) wat het gevolg is van een breuk van de prostaataderen of als gevolg van bacteriurie (bacteriën in de urine) of een steenziekte. Soms krijgt een man te maken met ernstig nierfalen.Diagnose en onderzoeken Diagnostisch onderzoek Een onderzoek van de buik is essentieel voor het opsporen van de blaasvergroting. Daarnaast is een digitaal rectaal onderzoek nodig voor de inspectie van de endeldarm (rectum). Een goedaardige prostaat voelt glad aan. Een goed beeld van de prostaatgrootte valt echter niet te verkrijgen via een digitaal rectaal onderzoek. De arts voert bijgevolg nog een transrectale echografie (echografie langs het rectum) en soms een intraveneuze pyelografie (dit is een onderzoek dat de arts inzet om afwijkingen in de urinewegen op te sporen) uit. Bovendien is een urodynamische flowmeting nuttig, want dit onderzoek registreert de urinelozing afgezet tegen de tijd, wat de arts een idee geeft over de aanwezigheid van mogelijke verstopping veroorzaakt door de vergrote prostaat. Daarnaast maakt de arts een echografische scan om te bepalen hoeveel urine nog in de blaas aanwezig is (residubepaling).Differentiële diagnose Vaak krijgen mannen nog een bloedonderzoek voor het bepalen van het PSA (prostaat specifiek antigeen in bloed om prostaatkanker uit te sluiten. Prostaatkanker en goedaardige prostaatvergroting zijn niet gerelateerd maar de symptomenreeks is wel gelijkaardig. Bovendien is een urineonderzoek nodig zodat de arts dit beoordeelt op de aanwezigheid van bloed, leukocyten (witte bloedcellen), bacteriën, eiwitten of glucose, alsook om infectieuze oorzaken uit te sluiten.Andere differentiële diagnoses omvatten: Behandeling Zelfzorg Bij patiënten met lichte tot matige symptomen voert de arts een waakzaam beleid uit, omdat de symptomen na de behandeling soms ernstiger zijn dan wanneer de arts geen behandeling inzet. Mogelijke zelfzorgmaatregelen voor het verminderen van de prostaatgrootte zijn het vermijden van alcohol en cafeïne en het zorgen voor voldoende lichaamsbeweging. Bepaalde vrij verkrijgbare antihistaminica (medicatie tegen allergieën), decongestiva (waaronder neussprays), allergiepillen en bètablokkers vermijdt de patiënt eveneens, al overlegt hij hiervoor eventueel ook met de arts. Ook het dubbel plassen is voor veel mannen nuttig. Hierbij plast de patiënt even, stopt hij enkele seconden en plast hij daarna weer door. Verder is het nuttig om koude temperaturen zoveel mogelijk te vermijden want koude verhoogt de urgentie om te urineren. Het is tot slot aangewezen om de badkamer te bezoeken bij plasaandrang en dit niet uit te stellen.Professionele medische zorgMedicatiePatiënten met matige prostaatsymptomen, een blaasontsteking of blaasstenen zijn wel medisch te behandelen. Een aantal geneesmiddelen zijn inzetbaar, zoals alfablokkers. Deze medicijnen remmen de alfareceptoren van de blaashals waardoor de weerstand van de blaashals verlaagt, wat resulteert in een verbeterde urinestroom. De patiënt krijgt ook een 5-alfareductase inhibitor voorgeschreven. Dit geneesmiddel remt de omzetting van testosteron naar het krachtiger dihydrotestosteron onder invloed van het 5-alfareductase enzym in de prostaat, waardoor een verminderd prostaatvolume ontstaat.Minimaal invasieve behandelingEnkele minimaal invasieve behandelingstechnieken zijn inzetbaar voor het verkleinen van de prostaat en het verminderen van het urinevolume:hoge-intensiteit echografische energietherapie implantaten die de prostaatobstructie verminderen (bijvoorbeeld urolift) laparoscopische prostatectomie (verwijderen van de prostaat via de buikholte) laserbehandeling: gebruikt om prostaatweefsel weg te snijden of te vernietigen; meerdere soorten lasers zijn beschikbaar, waaronder groen licht, holmium en thulium; deze hebben allen voor- en nadelen prostaatslagaderembolisatie: De arts blokkeert de bloedtoevoer naar de prostaat. prostaatstents: flexibele apparaten die de urinestroom langs de prostaat verbeteren transurethrale incisie van de prostaat (TUIP): De arts plaatst een verlichte scoop in de urinebuis en maakt vervolgens twee kleine insnijdingen in de prostaatklier waardoor de urine makkelijker is via de urinebuis kan passeren. transurethrale microgolftherapie (TUMT): genereert warmte die celdood veroorzaakt in de prostaat, wat leidt tot een verkleining van de prostaat en een vermindering van het urinevolume transurethrale naaldablatie van de prostaat (TUNA) Katheter en chirurgieWanneer de nierfunctie verslechtert en de uitbreiding zich doorzet in de bovenste urinewegen, is een operatieve ingreep vereist. Bij de aanwezigheid van acute retentie of overloopretentie, is het belangrijk om de pijn te verlichten en om een urinebuiskatheter (urethrakatheter) te plaatsen. Als de katheterisatie niet mogelijk is, is een suprapubische katheterdrainage (via een katheter afvoeren van urine via de streek boven het schaambeen) nodig. Daarna zijn verschillende behandelingsopties aanwezig. De patiënt kiest bijvoorbeeld voor:een onmiddellijke transurethrale resectie van de prostaat (TURP) of een periode van katheterdrainage, gevolgd door een TURP of het aanvaarden van een permanente suprapubische katheter of urinebuiskatheter Een open prostatectomie (chirurgische verwijdering van de prostaat) is voorbehouden voor patiënten met een zeer grote prostaat (> 75 g), patiënten met bijkomende blaasstenen of blaasdivertikels en patiënten die niet om andere redenen geen TURP kunnen krijgen.Prognose van vergrote prostaat bij mannen Een vergrote prostaat is vaak vervelend, maar zorgt niet voor ernstige gezondheidsproblemen en is ook geen vorm van prostaatkanker.Complicaties door blokkeren van urineleider Een chronische obstructie van de blaas als gevolg van een goedaardige prostaatvergroting leidt tot urineretentie, nierinsufficiëntie en nierfalen, uremie (verhoogd ureumgehalte van het bloed), recidiverende urineweginfecties, hematurie en blaasstenen. Lees verder

Blaasstenen zijn harde ophopingen van mineralen die zich in de blaas bevinden. Deze ophoping van mineralen gebeurt wanneer de blaas zich niet volledig ledigt na het plassen. Uiteindelijk concentreert de overgebleven urine, en zetten de mineralen in de urine zich om in kristallen. Heel wat aandoeningen en andere factoren resulteren in blaasstenen, maar vaak is een prostaatvergroting bij mannen de grootste uitlokkende factor. Meestal veroorzaken blaasstenen geen symptomen, maar af en toe ontstaan toch diverse problemen zoals onder andere pijn en urineproblemen. Kleine blaasstenen verlaten vaak zelf het lichaam via de urine. Via de voeding zijn deze te voorkomen alsook te behandelen, en ook enkele plastips zijn nuttig, maar soms is een medische procedure nodig. Onbehandeld veroorzaken blaasstenen namelijk infecties of andere complicaties. Synoniemen blaasstenen Blaasstenen zijn eveneens gekend onder deze synoniemen:calculus vesicae cystoliet Oorzaken en risicofactoren Blaasstenen zijn het resultaat van een reeds bestaand probleem zoals een urineweginfectie. Zij vormen zich vaak wanneer de blaas zich niet volledig ledigt, zodat de urine die achterblijft, kristalliseert in een steen (kristallurie). Onderliggende aandoeningen, medische behandelingen en andere factoren dragen bij aan de vorming van blaasstenen.Chirurgie Een chirurgische behandeling van stressincontinentie (lekkage van urine door beweging) bij vrouwen leidt soms tot de ontwikkeling van blaasstenen. Ongeveer één op de twintig patiënten die blaasvergrotingschirurgie ondergaat, ontwikkelt blaasstenen.Cystocele Cystocele, ook gekend als een “cystokèle” of “blaasbreuk” is letterlijk vertaald een met huid bedekte uitpuiling of uitzakking van de urineblaas. De blaaswand bij vrouwen verzwakt en zakt soms in de vagina. Hierdoor is de urinestroom in de blaas geblokkeerd. Een cystocele ontwikkelt zich gedurende een periode van overmatige belasting zoals tijdens de bevalling of zwaar tillen, of terwijl de patiënt langdurig op het toilet zich bij constipatie.Divertikels Blaasdivertikels zijn zakvormige uitstulpingen die zich in de blaas vormen. Indien de zakjes tot een grote omvang groeien, houden ze urine vast en voorkomen ze dat de blaas zich volledig ledigt. Blaasdivertikels zijn aangeboren of ze ontwikkelen zich als complicatie van een infectie of prostaatvergroting.Geslacht Haast enkel mannen lijden aan blaasstenen. Vooral oudere mannen ontwikkelen snel prostaatproblemen. Ook jonge mannen in geïndustrialiseerde landen krijgen sneller blaasstenen omdat de voeding vooral bestaat uit suiker en vet waardoor het risico op blaasgruis verhoogt.Medische apparatuur Blaaskatheters veroorzaken soms blaasstenen. Deze katheters zijn effectief maar toch blijft af en toe nog wat urine achter in de blaas. Mineraalkristallen, die zich later ontwikkelen in stenen, ontstaan meestal op het oppervlak van deze apparaten.Nierstenen Nierstenen verplaatsen zich soms naar beneden en komen dan terecht in de blaas.Ontsteking Blaasstenen ontwikkelen zich eveneens bij een blaasontsteking (cystitis). Dit is het gevolg van een urineweginfectie of radiotherapie aan het bekkengebied.Verlamming Patiënten met een ernstig letsel aan de ruggengraat en een verlies van spiercontrole in het bekkengebied zijn niet in staat zijn om de blaas te ledigen.Verstopping van de blaas Andere risicofactoren voor blaasstenen zijn onder meer een obstructie (verstopping) van de blaas. Dit gebeurt bij een geblokkeerde urinestroom door bijvoorbeeld een prostaatvergroting (benigne prostaathypertrofie) omdat de prostaat tegen de urinebuis drukt. De urinestroom is eveneens geblokkeerd bij een neurogene blaas (zenuwschade door ziekte of letsel met plasproblemen), een aandoening waarbij de zenuwen beschadigd zijn wat resulteert in een oncontroleerbare blaasfunctie. Een neurogene blaas is het gevolg van een beroerte, multiple sclerose (chronische auto-immuunaandoening), spina bifida (open rug) enzovoort. Ongeveer één op de tien patiënten met een neurogene blaas ontwikkelt naar schatting blaasstenen.Voeding Een voeding met veel vet, suiker of zout en met weinig vitamine A en weinig vitamine B verhoogt het risico op blaasgruis. Dit geldt vooral bij patiënten die onvoldoende vocht drinken. Onvoldoende vocht in combinatie met ondervoeding, is ook een risicofactor, wat veel voorkomt in ontwikkelingslanden. Hierdoor verandert de chemische samenstelling van de urine waardoor de patiënt gemakkelijker nierstenen vormt.Symptomen: Problemen met de urine en het plassen Soms blijven de blaasstenen vastzitten aan de blaaswand of urineleider. Patiënten ontwikkelen één blaassteen of anders een groep blaasstenen. De stenen variëren in vorm (bolvormig of onregelmatige vorm). Volgende symptomen zijn mogelijk bij blaasstenen:Diagnose en onderzoeken De arts voert mogelijk diverse onderzoeken uit om blaasstenen te identificeren zoals:Behandeling via voeding, plastips en chirurgie ZelfzorgVoedingVaak speelt de voeding een grote rol bij de vorming van blaasstenen. Een slechte voeding wijzigt de chemische structuur van urine, waardoor de kans op blaasstenen verhoogt. Een gezonde en evenwichtige voeding is bijgevolg belangrijk om het risico op het vormen van blaasstenen te verminderen. Dit houdt in dat de patiënt een vezelrijke voeding nuttigt met weinig vet maar wel met diverse voedzame voedingsmiddelen. Goede voedingsproducten zijn onder meer veel volle granen, fruit en groenten, magere zuivel en magere eiwitbronnen, zoals gevogelte en vis. Peterselie is een natuurlijk diureticum (vocht afdrijvend middel) dus dit verhoogt de urineproductie waardoor het gemakkelijker voor de blaassteen om het lichaam te verlaten via de urine. Yoghurt heeft verder goede en gezonde bacteriën waardoor het lichaam een gezonde flora behoudt. Tevens is het drinken van voldoende vocht nodig om de blaas te spoelen. Goede dranken omvatten water, kokoswater, rozenwater, ananassap, ongezoete vruchtensap, veenbessensap, sinaasappelsap of uiensap. Uitdroging en onvoldoende waterinname zijn namelijk risicofactoren voor het ontwikkelen van blaasstenen. Minstens acht glazen per dag zijn aanbevolen.PlastipsVerder helpt het om zittend te plassen bij prostaatvergroting en dubbel te plassen (plassen, even stoppen en dan terug plassen) bij een urineweginfectie. Bovendien is het nodig om meteen te gaan plassen bij het voelen van een aandrang en dit niet uit te stellen. Constipatie voorkomen is tot slot aanbevolen; desnoods neemt de patiënt hiervoor laxeermiddelen (geneesmiddelen bij obstipatie) in.Professionele medische zorgDe meeste stenen verlaten spontaan de blaas via de urine. Grotere blaasstenen moet de arts verwijderen, omdat ze anders leiden tot complicaties, zoals verstopping en verdere besmetting. Cystolithoclasie is een medische behandeling waarbij de arts een buisje met een camera aan het uiteinde door de urineleider in de blaas inbrengt. Hij verbrijzelt vervolgens deze stenen in kleinere stukken door middel van diverse mechanische apparaten zodat deze nadien gemakkelijk uit te spoelen zijn. Open chirurgie is nodig wanneer de blaasstenen te groot zijn om te breken. De arts maakt hierbij een incisie (snede) in de blaas om de stenen te verwijderen.Complicaties van harde ophopingen van mineralen in de blaas Soms krijgt een patiënt met blaasstenen te maken met terugkerende urineweginfecties. Bij andere patiënnten ontstaat een chronische blaasdisfunctie. Een patiënt voelt hierbij dan chronische pijn, of hij moet vaak plassen (pollakisurie). In sommige gevallen kan hij zelfs niet plassen omdat de blaasstenen de urine blokkeren (urineretentie).Prognose van stenen in de blaas De behandeling van blaasstenen is meestal zeer succesvol waardoor de patiënt niet meer kampt met blaasstenen. Als de oorzaak niet verholpen is, keren blaasstenen soms terug. Lees verder

De baarmoeder (uterus) wordt normaal gesproken in het bekkengebied door verschillende spieren, weefsels en ligamenten op zijn plaats gehouden. Door een zwangerschap, (moeilijke) bevalling of door andere oorzaken, verzwakken deze spieren bij sommige vrouwen. Hierdoor ontstaat een baarmoederverzakking (uterusprolaps, baarmoederprolaps). In sommige gevallen steekt de baarmoeder uit in de vaginale opening, hetgeen de vrouw voelt en als ongemakkelijk ervaart. Andere symptomen zijn lage rugpijn en problemen met het plassen en maken van darmbewegingen. Dankzij medicatie, het inbrengen van een pessarium en/of chirurgie is het mogelijk om van dit vervelend probleem verlost te geraken. Oorzaken van verzakking van baarmoeder Een baarmoederverzakking is een relatief veel voorkomende aandoening waarbij de baarmoeder daalt wanneer de bekkenspieren te zwak worden om de baarmoeder te ondersteunen.Aandoeningen en medische behandelingen Enkel aandoeningen zorgen er voor dat de ondersteunende weefsels van de baarmoeder verzwakken of uitrekken:aandoeningen die leiden tot een verhoogde druk in de buik, zoals: een grote operatie in het bekkengebied die leidt tot een verlies van externe ondersteuning een vaginale bevalling: De aandoening komt vaker voor bij vrouwen die snel hun baby's afleverden, een verlengde persfase hadden tijdens de bevalling of als de baby groot was een zwangerschap, vooral bij vrouwen die meerdere zwangerschappen of meerdere geboorten hebben gehad (tweeling of drieling) minder weefselspanning na de menopauze en verlies van natuurlijk oestrogeen zwakte in de bekkenspieren door de veroudering Omgevingsfactoren Volgende omgevingsfactoren zijn eveneens geassocieerd met een baarmoederverzakking:een blanke huidskleur hebben een familiegeschiedenis van een verzakte baarmoeder genetische factoren vaak zwaar tillen overgewicht hebben met extra druk op de bekkenspieren / een hoge BMI overmatig persen op het toilet roken veroudering en dan vooral na de menopauze omdat de hoeveelheden circulerend oestrogeen dan daalt door hormonale schommelingen Symptomen van baarmoeder die uit vagina uitsteekt Een vrouw met een verzakte baarmoeder heeft een gevoel dat er iets uit de vagina komt (soort knobbel of uitstulping). Verder ervaart ze ook een gevoel van volheid of druk in het bekkengebied (een gevoel van zitten op een kleine bal). Door de baarmoederverzakking heeft ze lage rugpijn, ongemak bij het lopen, een pijnlijke geslachtsgemeenschap en moeite met plassen of het maken van ontlastingsbewegingen. Frequente urineweginfecties komen ook vaker voor.Stadia van verzwakte spieren in baarmoeder Een uterusprolaps kent verschillende stadia:Eerste stadium: De baarmoederhals valt in de vagina. Tweede stadium: De baarmoederhals daalt tot het niveau net binnen de opening van de vagina. Derde stadium: De baarmoederhals bevindt zich buiten de vagina. Vierde stadium: De gehele baarmoeder bevindt zich buiten de vagina. Deze aandoening staat ook bekend als ‘procidentia'. Dit is het gevolg van zwakte in alle ondersteunende spieren. Diagnose en onderzoeken De arts diagnosticeert een baarmoederverzakking met behulp van een medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek van het bekkengebied. Soms moet een vrouw hoesten om de druk in de buik te verhogen. Soms zet de arts nog bijkomende onderzoeken in, zoals een intraveneuze pyelografie (dit is een onderzoek dat de arts inzet om afwijkingen in de urinewegen op te sporen) (IVP) of een nierechografie.Behandeling van baarmoederverzakking De behandeling hangt af van hoe zwak de ondersteunende structuren rond de baarmoeder zijn geworden.Zelfzorg Voor veel vrouwen die slechts een milde verzakking en maar heel weinig symptomen hebben, adviseren artsen dat zelfzorgmethoden voldoende zijn. Bekkenbodemspieroefeningen versterken de bekkenspieren. De vrouw spant de bekkenspieren aan, net alsof ze een urinestroom wil doen stoppen. Deze oefening versterkt het bekkenmembraan en biedt een beetje ondersteuning. Een fysiotherapeut helpt een vrouw ook met deze oefeningen zodat ze op de juiste manier plaatsvinden. Zwaar tillen moeten vrouwen vermijden. Voorts vermijdt een vrouw overgewicht zodat er geen extra druk op de bekkenspieren komt te liggen. Tot slot stopt een vrouw met roken.Professionele medische zorg ChirurgieAfhankelijk van de leeftijd en of een zwangerschap gewenst is, is een operatie nodig om de baarmoeder herstellen. In ernstige gevallen verwijdert de arts de baarmoeder (hysterectomie). Tijdens de operatie corrigeert de chirurg ook de uitgerekte of zwakke structuren.MedicatieOestrogeen herstelt de kracht en vitaliteit van het weefsel van in de vagina. Dit hormoon is beschikbaar via een crème, speciale pil of ring. Oestrogeen is alleen inzetbaar bij bepaalde postmenopauzale vrouwen. Verder zet de arts mogelijk medicijnen of laxeermiddelen in om constipatie te voorkomen en behandelen.PessariumSommige vrouwen zijn niet geschikt voor een operatie. Zij zijn gebaat met een pessarium (soort ring) dat tijdelijk of permanent ingebracht kan worden in het vaginakanaal. Dit ondersteunt namelijk de verzakte baarmoeder. Pessaria bestaan in verschillende soorten en maten. Het is belangrijk om de instructies voor verzorging, verwijdering en het inbrengen van het pessarium op te volgen en dit ook regelmatig door een arts te laten controleren. Als de verzakking ernstig is, is een pessarium niet effectief. Pessaria zijn mogelijk ook irriterend in de vagina en veroorzaken soms een stinkende vaginale afscheiding.Complicaties van uterusprolaps bij vrouw Een baarmoederprolaps leidt mogelijk tot andere verzakkingen.Cystocele Een cystocele is een hernia (of uitstulping) van de bovenste voorwand van de vagina waarbij een deel van de blaas in de vagina uitsteekt. Dit leidt mogelijk tot urinaire frequentie (vaak moeten plassen), dringend moeten plassen, urineretentie (de blaas niet volledig kunnen ledigen en incontinentie (verlies van urine).Enterocele Bij een enterocele (dunnedarmverzakking) ontstaat een hernia van de bovenste vaginale achterwand waar een deel van de dunne darm uitsteekt in de vagina. Rechtstaan leidt tot een trekkend gevoel en rugpijn; de pijn vermindert door te gaan liggen.Rectocele Bij een rectocele ontstaat een hernia van de onderste vaginale achterwand waar het rectum uitmondt in de vagina. Dit maakt ontlastingsbewegingen moeilijk. De vrouw moet dan soms op de binnenkant van de vagina duwen om de darm leeg te maken.Preventie van baarmoederprolaps Een vrouw met overgewicht verliest best gewicht. Daarnaast moet een vrouw zorgen dat ze steeds een vezelrijke voeding consumeert. Bekkenbodemspieroefeningen versterken de bekkenspieren. Tot slot is zwaar tillen of het zwaar aanspannen van de spieren afgeraden. Lees verder

Petechiën of puntbloedingen zijn rode of paarse puntvormige huidbloedingen. Rode puntjes op de huid (arm, been romp of elders) kunnen wijzen op petechiën, puntbloedingen of bloedvlekjes. Petechiën zijn speldenkopgrote (0,5-1 mm) rode of paarse puntvormige huidbloedingen (puntbloedingen). Deze huidbloedingen worden veroorzaakt door een minieme, oppervlakkige bloeduitstorting. Bij druk op de huid verbleken petechiën niet. Rode puntjes op de huid of rode stipjes op de huid door petechiën kent veel mogelijke oorzaken, van relatief onschuldig tot ernstig. De behandeling van petechiën of puntbloedingen hangt af van de onderliggende oorzaak. Niet altijd is een behandeling noodzakelijk bij rode puntjes op de huid door puntbloedingen. Ze kunnen spontaan wegtrekken. Soms kunnen puntbloedingen worden voorkomen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Een goede handhygiëne is belangrijk om de kans op kleine puntbloedingen als gevolg van infectieziekten te verminderen. Wat zijn puntbloedingen? Petechiën of puntbloedingen zijn speldenkopgrote, ronde bloedvlekjes op de huid. Petechiën komen vaak voor en kunnen veroorzaakt worden door een aantal factoren of onderliggende aandoeningen, waarbij de ernst varieert van niet tot zeer ernstig.Puntbloedingen symptomen Je kunt petechiën of puntbloedingen herkennen aan de volgende symptomen. Het gaat om rode of paarse puntvormige huidbloedingen van ongeveer 0,5-1 mm. Het wordt veroorzaakt door een zeer kleine oppervlakkige bloeduitstorting. Vaak verschijnen petechiën in clusters en dan kan het lijken op een uitgebreidere huiduitslag. De plekjes zijn niet verheven en soms verschijnen ze op de binnenoppervlak van de mond of de oogleden.Petechiën verbleken niet bij druk op de huidPetechiën of puntbloedingen verbleken niet onder druk. Dit is bijvoorbeeld wel het geval bij rode huidverkleuringen als gevolg van verwijde bloedvaatjes of te veel bloedvaatjes. Het bloed in een petechia (enkelvoud van petechiën) bevindt zich niet in een bloedvat, maar in de huid. Daarom kan het niet worden weggedrukt.Bijkomende symptomenHet verschijnen van rode puntjes op de huid (puntbloedingen) is de enige indicatie voor petechiën of puntbloedingen. Omdat het echter vaak een indicatie is van een onderliggende aandoening, kan een persoon naast deze symptomen ook andere symptomen ervaren, zoals onder meer:algehele malaise; bloeduitstorting of hematoom; gemakkelijk blauwe plekken krijgen; gemakkelijk bloeden; gewrichtsbloeding of bloeding in een gewricht (hemartrose); gewrichtspijn; griepachtige symptomen, zoals koorts, koude rillingen, keelpijn, hoofdpijn en spierpijn in het hele lichaam; pijn in de ledematen; hevige bloedingen tijdens de menstruatie (menorragie); maag- en darmklachten; spontane bloedneuzen; overmatig zweten (hyperhidrose); overmatige tandvleesbloedingen. Oorzaken van rode puntjes op de huid Petechiën of puntbloedingen verschijnen wanneer haarvaten bloed lekken in de huid. Een aantal factoren kan dit lekken van bloed veroorzaken, zoals:verhoogde druk; bepaalde medische aandoeningen; specifieke vormen van letsel; infectieziekten; auto-immuunaandoeningen; bloed- en beenmergaandoeningen; vitaminetekorten; bepaalde medicijnen; en blessures en zonnebrand. Puntbloedingen op de huid door verhoogde druk Petechiën of puntbloedingen in het gelaat, de hals en de borst, kunnen worden veroorzaakt door langdurige verhoogde druk tijdens bepaalde activiteiten zoals langdurig of expressief huilen, (extreem) hoesten, hevig braken, een bevalling, gewichtheffen en het ondersteboven hangen aan de rekstok. Petechiën die ontstaan door verhoogde druk bij extreem hoesten, etc., zijn onschuldige van aard.Petechiën door medicatie Petechiën of puntbloedingen kunnen worden veroorzaakt door het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, waaronder:antistollingsmiddelen of anticoagulantia (warfarine, heparine); Atropine, wordt voorgeschreven bij koliekpijn, overmatige speekselvloed en bij luidruchtig ademen (het zogeheten 'reutelen') in de palliatieve zorg; carbamazepine (Carbatrol, Epitol, Tegretol e.a.), wat overprikkelde zenuwen in de hersenen tot rust brengt en onder meer voorgeschreven wordt bij epilepsie, zenuwpijn en manische depressiviteit; chloralhydraat, wat rustgevend werkt en de slaap bevordert; desipramine (merknaam: Pertrofran), een antidepressiva welke wordt voorgeschreven bij een depressieve stoornis; indomethacine (Indocid), een NSAID met een pijnstillende, ontstekingsremmende en koortswerende werking; naproxen (Aleve, Aleve Feminax, Anaprox, Apranax, etc.), een NSAID die ontstekingsremmend, pijnstillend en koortsverlagend werkt. nitrofurantoïne, een antibioticum welke wordt gebruikt om blaasontsteking te genezen of te voorkomen; penicilline, één van de oudste antibiotica welke nog steeds veel wordt gebruikt; en kinine, welke gebruikt wordt bij een aanval van malaria. Infectieziekten Petechiën of puntbloedingen kunnen worden veroorzaakt door infectieziekten als gevolg van bacteriën, schimmels of virussen. Voorbeelden hiervan zijn:Cytomegalovirus (CMV)-infectie Een virale infectie die ontstaat als een ongeboren kind tijdens de zwangerschap via de moeder besmet raakt. Deze aangeboren infectie kan voor ernstige problemen zorgen, zoals een achterstand in de ontwikkeling van het kind en slechthorendheid. Het overgrote deel van de kinderen met een aangeboren CMV-infectie vertoont geen klachten bij de geboorte. Sommige kinderen hebben vlak na de geboorte problemen als geelzucht, een laag geboortegewicht, een vergrote lever en vergrote milt en/of puntbloedingen.Endocarditis Endocarditis is een infectie die sommige delen van het endocard, de binnenbekleding van het hart, aantast, en meestal ook van de hartkleppen. Het geeft allerlei symptomen, waaronder vlekjes op de huid, in het oogwit of onder de vingernagels.Hantavirus pulmonaire syndroom Hantavirus pulmonale syndroom (HPS) is een zeer ernstige virale infectieziekte. De eerste klachten bestaan uit vermoeidheid, koorts en spierpijn. Dit kan gepaard gaan met hoofdpijn, duizeligheid, rillingen en abdominale problemen, zoals misselijkheid, braken, diarree en buikpijn. Een enkele keer kunnen puntbloedingen ontstaan.Meningokokkenziekte Meningokokkenziekte of meningokokkose is een verzamelnaam voor ziekten die worden veroorzaakt door de meningokokbacterie. Zeer karakteristiek ziektebeeld zijn de petechiën en purpura op de romp, handen en benen en het bindvlies.Klierkoorts Klierkoorts of ziekte van Pfeiffer is een besmettelijke ziekte die door een virus wordt veroorzaakt. Pfeiffer wordt vooral gekenmerkt door zwellingen van de lymfklieren in de hals. Soms zijn er kleine petechiën op het zachte verhemelte.Rocky Mountain spotted fever Rocky Mountain spotted fever, ook wel 'tekenbeetkoorts' genoemd, is een door harde teken overgebrachte rickettsia-infectie (Rickettsia zijn bacteriën die via een beet door besmette geleedpotigen worden overgedragen), wat symptomen veroorzaakt als huiduitslag, hoofdpijn en hoge koorts. Rocky Mountain spotted fever komt niet in Nederland voor.Roodvonk Roodvonk is een besmettelijke vlekjesziekte die wordt veroorzaakt door infectie met streptokokkenbacterie. Veel mensen die last hebben van een streptokokkeninfectie hebben rode puntjes op het zachte of harde gehemelte (petechiën).Sepsis Sepsis is een ernstig, soms dodelijk, verlopend ziektebeeld. Sepsis of bloedvergiftiging wordt veroorzaakt door een infectie, meestal door bacteriën of hun toxinen (gifstoffen). Symptomen van sepsis zijn hoge koorts, tachycardie (snelle hartslag), snelle ademhaling, koude rillingen, lage bloeddruk, verwardheid, verminderde urineproductie en oedeem (vochtophoping). Daarnaast zie je aanvankelijk vaak kleine, zich vaak snel uitbreidende bloedingen in de huid: petechiën en purpura.Virale hemorragische koorts Virale hemorragische koorts is een verzamelnaam voor een ziektebeeld dat gepaard gaat met koorts en ernstige bloedingen. Verschillende virusfamilies kunnen deze aandoening veroorzaken, onder meer filovirussen (marburgvirus, ebolavirus) en flavi virussen (japanseencefalitisvirus, gelekoortsvirus, denguevirus).Keelontsteking Mensen die last hebben van een keelontsteking als gevolg van een streptokokkeninfectie, hebben vaak rode puntjes op het zachte of harde gehemelte (petechiën).Overige infectieziekten Andere infectieziekten die petechiën of puntbloedingen kunnen veroorzaken zijn:chikungunya: een virus dat milde koorts en gewrichtspijnen veroorzaakt; cryptokokkose: een infectie die wordt veroorzaakt door de schimmel Cryptococcus neoformans; de ziekte van Duke: ook wel 'exanthema Subitum' of 'vierde ziekte' genoemd, welke gepaard gaat met koorts, lymfekliervergroting en een rode huiduitslag; ehrlichiose: bacteriële infectie door een tekenbeet; longontsteking door het hantavirus; H1N1 Mexicaanse griep; syfilis: bacteriële infectie via seksueel contact; tyfus: infectieziekte die veroorzaakt wordt door de tyfusbacterie (Salmonella typhi). Auto-immuunaandoeningen Sommige auto-immuunziekten zoals lupus en reumatoïde artritis zijn geassocieerd met petechiën of puntbloedingen. Reumatoïde artritis wordt beschreven als een auto-immuunreactie waarbij het kraakbeen in de gewrichten wordt aangevallen door witte bloedcellen. Hierdoor kunnen huiduitslag, ontstekingen en ook petechiën op de aangetaste delen ontstaan. Petechiën kunnen ook worden gekoppeld aan chronische discoïde lupus erythematosus (afgekort CDLE) en systemische lupus erythematosus (SLE). Ook bij het syndroom van Sjögren, een reumatische auto-immuunziekte, komen kleine puntvormige bloedingen voor. Je kunt hierbij verder last krijgen van een droge mond, een droge keel een droge ogen.Bloed- en beenmergaandoeningen Petechiën of puntbloedingen kunnen ook worden veroorzaakt door bloed- en beenmergaandoeningen. Voorbeelden hiervan zijn:diffuse intravasale stolling: hierbij wordt bloedstolling in de vaten geactiveerd; het Bernard-Soulier syndroom: een zeldzame erfelijke bloedziekte veroorzaakt door abnormale bloedplaatjes en dientengevolge abnormale stolling; het Wiskott-Aldrich-syndroom: een erfelijke aandoening waarbij er te weinig witte bloedcellen en bloedplaatjes zijn; idiopathische trombocytopenische purpura: een auto-immuunziekte die de bloedplaatjes aantast; leukemie: een vorm van kanker waarbij het beenmerg teveel witte bloedcellen maakt; myelofibrose: een zeldzame aandoening van het beenmerg; trombocytopenie: een tekort aan bloedplaatjes of trombocyten; vasculitis: een ontsteking van de bloedvaten; verworven bloedplaatjesdysfunctie: hierbij ontstaan problemen met de bloedstolling; ziekte van Glanzmann: een afwijking in de bloedstelping; ziekte van Von Willebrand: de meest voorkomende erfelijke stollingsstoornis. Petechiën door vitaminetekorten Vitamine C-tekort Scheurbuik komt door een tekort aan vitamine C en de eerste symptomen zijn te zien aan het tandvlees, waarin zwellingen en bloedingen ontstaan met als gevolg zwart tandvlees en het uitvallen van tanden. Er ontstaan ook kleine bloeduitstortingen (oftewel petechiën), de ledematen (armen en benen) doen pijn en er kunnen inwendige bloedingen ontstaan.Vitamine K-tekort Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling, maar ook voor de botstofwisseling. Een vitamine K-deficiëntie] kan onder meer leiden tot kleine, roodachtige, effen plekjes op de huid.Vitamine B-tekort Ook door een vitamine B-tekort ontstaan sneller kleine rode vlekjes op de huid.Letsel of zonnebrand Bepaald letsel of ernstige zonnebrand kunnen ook petechiën veroorzaken. Kindermishandeling waarbij sprake is van verwurging of verstikking, kunnen puntbloedingen in het gezicht en de ogen veroorzaken. Bijten en slaan zijn handelingen die ook aanleiding kunnen geven tot petechiën. Een auto-ongeluk kan petechiën in het gezicht, de hals en de borst veroorzaken.Bloedvlekjes door allergische reactie op insectenbeet Allergische reacties op insectenbeten kunnen eveneens de speldenkopgrote bloedvlekjes op de huid veroorzaken.Behandeling van petechiën De behandeling van petechiën of puntbloedingen hangt af van de onderliggende oorzaak. Als je petechiën hebt als een reactie op een bepaald medicijn, zullen de petechiën verdwijnen zodra je ermee stopt. Doe dit echter alleen in overleg met de huisarts en stop niet op eigen houtje met medicijnen die je voorgeschreven krijgt. Als de oorzaak een virale of bacteriële infectie is, zullen de petechiën verdwijnen zodra de infectie stopt. Een arts zal de oorzaak van petechiën diagnosticeren en de juiste behandeling aanbevelen.Medicatie Een arts kan de volgende medicijnen voorschrijven:antibiotica voor de behandeling van een bacteriële infectie; corticosteroïden om ontstekingen te verminderen; medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken (immunosuppressiva), zoals azathioprine, methotrexaat of cyclofosfamide; kankerbehandeling, zoals chemotherapie, biologicals of bestraling. Voldoende rust en drinken In het algemeen geldt dat voldoende rust, veel drinken en pijnstillers (in geval van pijn), zoals ibuprofen of paracetamol, kunnen bijdragen aan het herstel.Transfusie van bloedplaatjes Deze behandeling wordt aangeraden in het geval dat petechiën het gevolg zijn van een laag aantal bloedplaatjes. Door bloedplaatjestransfusie komen meer bloedplaatjes in het systeem terecht, waardoor de rode vlekjes op de huid verdwijnen.Operatie Chirurgie is niet nodig voor patiënten met petechiën. Als petechiën te wijten zijn aan leukemie of andere kwaadaardige aandoeningen, kan een operatie nodig zijn.Transfusie van bloedplaatjes Bij een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie) is een bloedplaatjestransfusie aangewezen. Hierdoor komen meer bloedplaatjes in het systeem terecht, waardoor de rode vlekjes op de huid verdwijnen.Vitaminesupplementen Bij ondervoeding en vitaminetekorten is suppletie aangewezen. Je krijgt dan vitaminesupplementen toegediend om de tekorten op te heffen.Complicaties van rode stipjes op de huid Petechiën of puntbloedingen zijn een symptoom van een onderliggende aandoening en de vlekjes zelf kennen geen complicaties. Als de vlekken eenmaal zijn verdwenen, zie je er geen sporen meer van, dus ook geen littekenvorming. Als de petechiën echter het gevolg zijn van een onderliggende aandoening, kunnen er enkele complicaties optreden als gevolg van deze aandoening. Complicaties zijn onder meer:schade aan de nieren, lever, milt, hart, longen of andere organen; verschillende hartproblemen; infecties die kunnen optreden in andere delen van het lichaam. Preventie van bloedinkjes Omdat petechiën of puntbloedingen meestal het gevolg zijn van een andere aandoening, is het nemen van maatregelen om infecties tegen te gaan, de enige manier om deze rode puntjes te voorkomen:Proberen om fit en gezond te blijven door gezond te eten en een gezonde leefstijl te hebben; Probeer infecties te vermijden: Was regelmatig je handen, sowieso altijd na toiletgebruik, na contact met iets wat niet schoon is en voor het eten. Zit niet met je handen aan wondjes. Vermijd mensen die een infectie hebben. Medicatie vermijden die petechiën veroorzaakt; Veilig vrijen. Het is echter niet mogelijk om alle onderliggende aandoeningen die petechiën veroorzaken te voorkomen. Lees verder

Blauwe vingers en blauwe handen kan een relatief onschuldig verschijnsel zijn. Blauwe handen en vingers kan echter ook een symptoom zijn een meer ernstig onderliggend probleem. De meeste mensen weten dat een blauwe tint een teken kan zijn van een laag zuurstofgehalte, wat kan duiden op een ernstige en zelfs levensbedreigende omstandigheid. Wanneer de huid een blauwachtige kleur krijgt, spreekt men ook wel van 'cyanose' of 'blauwzucht'. Meestal worden blauwe vingers en handen veroorzaakt door een gebrek aan zuurstof in het bloed. Dit kan gebeuren als je je op grote hoogte bevindt of als je ademnood hebt, maar het kan ook het gevolg zijn van chronische onderliggende aandoeningen zoals longziekten of chronische hartziekten. Een gebrek aan zuurstof in je bloed zal leiden tot een paarse of blauwe kleur van je huid die het snelst optreedt in je handen, voeten en lippen. Hoe wordt de huid blauw? Natuurlijke kleur van de huid Het is belangrijk om eerst de oorzaak voor de natuurlijke kleur van de huid te begrijpen voordat ingegaan wordt op de oorzaak van paarse tot blauwe vingers. Het pigment melanine is een kleurstof die de kleur van je huid bepaalt en het wordt aangemaakt door gespecialiseerde cellen, de zogeheten melanocyten. Onder invloed van de ultraviolette straling van de zon maken de melanocyten melanine aan. Dit bruine pigment vormt de belangrijkste bijdrage aan de huidskleur en varieert in hoeveelheid op verschillende delen van het lichaam. Het wordt bepaald door zowel genetische factoren (huidtype, etc.) als omgevingsfactoren (hoeveelheid zon, etc.). Melanine is echter niet de enige factor die bijdraagt aan de huidskleur.Blauwige tint door zuurstofarm bloed De bloedvaatjes onder het huidoppervlak dragen ook bij aan de huidskleur. Wanneer deze vaten zich verwijden en er meer bloed doorheen stroomt, dan neemt de huid een meer rode kleur aan. De kleur van bloed wordt bepaald door hemoglobine, aangeduid met de afkorting Hb, een eiwit dat de rode bloedcellen, en daarmee dus ook je bloed, rood maakt. Zuurstofrijk bloed is helderrood, zuurstofarm bloed is donkerrood. Zuurstofarm, donkerrood bloed, geeft de huid een blauwige tint; dit is de reden dat je paarse tot blauwe vingers kunt hebben.Cyanose Deze blauwachtige tint als gevolg van een laag zuurstofgehalte in het bloed staat bekend als 'cyanose'. Als het alleen de extremiteiten betreft, zoals de handen en voeten, dan wordt dit aangeduid als 'perifere cyanose'. Dit komt meestal door minder ernstige oorzaken dan centrale cyanose, die ook op het gezicht of de lippen zichtbaar is. Soms heeft de blauwachtige tint niks te maken met het bloed en komt het geheel door oppervlaktefactoren.Oorzaken van blauwe vingers en handen Onder meer de volgende oorzaken kunnen blauwe vingers en handen veroorzaken:Omgevingsfactoren; Bloedsomloop; Ademhaling; en Stoffen. Omgevingsfactoren Blauwe kleurstoffen Contact met blauwe kleurstoffen is een mogelijke oorzaak van blauwe vingers of handen. Het kan hierbij gaan om voor de hand liggende stoffen, zoals blauwe verf of blauwe kleurstoffen. De stof die een verkleuring van de huid veroorzaakt, hoeft zelf niet blauw te zijn totdat het met het huidoppervlak reageert.Koude Blootstelling aan kou (bijvoorbeeld koude lucht of water) is een andere factor die kan leiden tot een blauwe huid. Deze verkleuring is het gevolg van het samenknijpen van de bloedvaten als een manier om warmte te behouden. Als je je handen in ijswater dompelt of je handen onbeschermd blootstelt aan vrieskou, dan kan dit een blauwachtige kleur veroorzaken.Grote hoogte Je bevinden op grote hoogte is een andere omgevingsfactor die kan leiden tot een laag zuurstofgehalte in het bloed als gevolg van ijle lucht, dat wil zeggen lage zuurstofgehalte in de atmosfeer. Je kunt hierdoor paarse tot blauwe vingers krijgen.Bloedsomloop: hart- en bloedvaten Aandoeningen van de bloedsomloop kunnen zorgen voor paarse tot blauwe vingers. Bij oorzaken betreffende de bloedsomloop gaat het om aandoeningen van de bloedvaten en het hart. Als het bloed niet goed circuleert, kan het niet in voldoende mate zuurstof, voedingsstoffen en andere stoffen aan weefsels leveren. Bloed kan hierdoor langdurig in een bepaald gebied aanwezig zijn of het bloed wordt niet goed geperfuseerd in de longen. Aandoeningen die de bloedsomloop betreffen, zijn onder meer de volgende.Fenomeen van Raynaud Fenomeen van Raynaud, een vaataandoening, waarbij vingers en tenen tijdelijk slecht doorbloed zijn. De vaatkrampen kunnen worden uitgelokt door een koude omgeving of stress. Tijdens de aanval zijn je vingers/tenen koud en wit-blauwpaars, is het gevoel verminderd en kan er heftige pijn optreden.Perifeer arterieel vaatlijden (PAV) Perifeer arterieel vaatlijden is een ziekte van de slagaders in de benen (en soms de armen) als gevolg van afzetting van vet en verharding of verkalking van de wand van de slagader (slagaderverkalking of atherosclerose).Bloedstolsel Een bloedstolsel dat de bloedtoevoer naar of van een ledemaat blokkeert kan paarse tot blauwe vingers veroorzaken.Cyanotische hartafwijking Een cyanotische hartafwijking (een hartafwijking met blauwverkleuring), waarbij de bloedstroom naar de longen wordt beïnvloed. Het wordt gezien bij aangeboren hartziekten, wat resulteert in een laag zuurstofgehalte in het bloed. Dit kan leiden tot blauwe vingers en handen.Bloedstoornissen Bloedstoornissen, zoals abnormaal hemoglobine (Hb) of polycytemie (een hoge concentratie van rode bloedcellen), kunnen leiden tot blauwe vingers en handen.Paarse of blauwe vingers door longziekten Paarse tot blauwe vingers en handen kunnen ook komen door longziekten. De luchtwegen en longen spelen een duidelijke en integrale rol als mogelijke oorzaak van een blauwachtige verkleuring. Als de toevoer van zuurstofrijke lucht in de longen wordt belemmerd of de absorptie ervan in de bloedbaan moeizaam gaat, zal het zuurstofgehalten in het bloed afnemen. Het kan hierbij gaan om de volgende aandoeningen.COPD Chronische obstructieve longziekten (COPD), waarbij de luchtwegen blijvend vernauwd zijn en steeds minder goed werken. Bij COPD kan ademhalingsinsufficiëntie ontstaan door tekort aan zuurstof en hierdoor worden lippen, tong, tenen en vingers blauw van kleur.Astma Astma is een ontsteking van de longen. Mensen met astma hebben soms moeite met ademhalen.Longinfecties Infecties kunnen de gaswisseling die plaatsvindt in de longen, waarbij zuurstof wordt opgenomen in het bloed terwijl koolzuurgas wordt afgegeven aan de longlucht, verstoren. Het komt meestal voor bij ernstige infecties zoals pseudokroep of longontsteking.Stoflong Pneumoconiose of stoflong, een longaandoening die door de inhalatie van stof wordt veroorzaakt.Stoffen die blauwe vingers en handen veroorzaken Een aantal stoffen, waaronder drugs, farmaceutische producten (geneesmiddelen) en zelfs sommige soorten gif, kunnen leiden tot een lager zuurstofgehalte in het bloed. Met drugs en medicijnen kan de ademhaling drastisch verminderen waardoor de hoeveelheid zuurstof in het bloed afneemt. Dit effect kan worden versterkt met het gebruik van alcohol of andere stoffen die van invloed zijn op het centrale zenuwstelsel. Bij sommige soorten gif kan er een dubbel effect zijn van verminderde ademhaling en verstoring van het zuurstoftransport. Deze soorten vergif kunnen arseen of cyanide bevatten.Schoudergordelsyndroom (thoracic outlet syndroom) Het schoudergordelsyndroom of thoracic outlet syndroom (TOS) is een beklemmingssyndroom van zenuwen, waarbij een vaatzenuwbundel in de regio van de schouder bekneld raakt.SymptomenSymptomen van TOS kunnen variëren, afhankelijk van welke structuren zijn gecomprimeerd. De volgende klachten kunnen optreden: OorzakenOver het algemeen is de oorzaak van het thoracic outlet syndroom compressie van de zenuwen of bloedvaten in de thoraxuitgang, de nauwe ruimte tussen je sleutelbeen en eerste rib. De oorzaak van de compressie varieert en kan bestaan uit:Anatomische defecten en afwijkingen Slechte houding Trauma, zoals een auto-ongeluk Repetitieve activiteiten en overbelasting Druk op de gewrichten door bijvoorbeeld obesitas Zwangerschap Blauwe vingers en tenen door lupus Lupus erythematosus, vaak afgekort als LE of SLE (systemische lupus erythematosus), of kortweg lupus genoemd, is een systemische auto-immuunziekte, waarbij het immuunsysteem eigen weefsels en organen aanvalt. Een ontsteking veroorzaakt door lupus kan van invloed zijn op je gewrichten, huid, nieren, bloedcellen, hersenen, hart en longen. Lupus kan moeilijk te diagnosticeren zijn, omdat de klachten en symptomen vaak lijken op die van andere ziekten. Het meest kenmerkend symptommen is rode plekken of roodheid in de vorm van een vlinder op de neus en wangen, maar deze komt niet in alle gevallen voor.SymptomenGeen twee gevallen van lupus zijn precies hetzelfde. Symptomen kunnen plotseling de kop opsteken of zich langzaam ontwikkelen, kunnen mild of ernstig zijn en kunnen tijdelijk of permanent zijn. De meeste mensen met lupus hebben milde klachten die wordt gekenmerkt door episodes waarbij de klachten erger worden, wat wordt gevolgd door een periode waarbij de klachten verbeteren of zelfs helemaal verdwijnen. De symptomen hangen af van welke lichaamssystemen door de ziekte worden getroffen. De meest voorkomende klachten en symptomen zijn: Blauw-paarse vingers door winterhanden Winterhanden zijn jeukende of gevoelige rode of paarse zwellingen die zich ontwikkelen op de bovenkant van tenen en vingers, als een reactie op verkoudheid. Winterhanden zijn een gelokaliseerde vorm van vasculitis. Het gaat bij winterhanden om een pijnlijke ontsteking van kleine bloedvaten in de huid, veroorzaakt door een reactie op herhaalde blootstelling aan koude.Andere symptomen De blauwachtige verkleuring van handen en vingers is een symptoom en niet een op zichzelf staande ziekte. Het wordt gewoonlijk 'cyanose' genoemd, maar deze term is alleen van toepassing als het te wijten is aan het lage zuurstofgehalte van het bloed. Andere tekenen en symptomen die ermee gepaard kunnen gaan, zijn onder meer:Cyanose moet altijd als een ernstig symptoom worden beschouwd en zo snel mogelijk worden beoordeeld door een arts. De aanwezigheid van blauwe lippen, koude en klamme huid, verwardheid en plotselinge veranderingen in hartslag en bloeddruk, moeten worden beschouwd als alarmsymptomen.Behandeling van blauwe vingers en handen De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Dat kan gaan van antibiotica in geval van een bacteriële longinfectie, een plaspil, hartmedicijnen of een operatieve ingreep. Bij Raynaud is het belangrijk om erachter proberen te komen wat bij jou de aanvallen uitlokt. Vervolgens kan je proberen deze uitlokkende factoren te vermijden. Lees verder